Cập nhật ngày 8/3/2011
Cập nhật hiểu biết môi sinh nông nghiệp:
Siêu cỏ dại- super weeds bừng dậy
G S Tôn Thất Trình
Chiến tranh xưa cũ nhiều thế kỷ giữa nông dân và cỏ dại - weeds đang trổi dậy mạnh mẽ . Những thực vật thắt cổ mùa màng đang mau lẹ trở thành miễn nhiễm với một thuốc diệt cỏ nông nghiệp dùng nhiều nhất là glyphosate, biết dưới tên thông thường là Roundup . Ước lựợng khoảng 5 triệu mẩu tây - hecta , trong số 85 triệu hecta trồng bắp ( ngô ), bông vải , đậu nành ở Hoa Kỳ đang bị lây nhiễm cỏ dại, không trừ được với thuốc Roundup. Đối kháng thuốc diệt cỏ thể tốn đến 1 tỉ đô la Mỹ một năm, và có cơ bắt buộc nông dân phải xét lại những thủ tục xưa cũ hơn mà thuốc diệt cỏ cận đại muốn thay thế .
Vào thập niên 1990, khi hảng kỷ thuật nông nghiệp - agrotech khổng lồ Monsanto tung ra những cây trồng trọt sửa đổi di truyền- genetically modifided crops chống cự được với glyphosate , rất nhiều nông dân quay đầu về Roundup, như thể là một thuốc diệt cỏ duy nhất của họ. Thoạt tiên, việc này làm cho canh tác đồng ruộng trở nên đơn giản và hửu hiệu hơn . Thế nhưng dựa vào một chất duy nhất, lẽ dĩ nhiên là nuôi dưỡng đối kháng, vì vài loại cỏ dại sống sót chuyễn tính chịu đựng ( thuốc ) của chúng qua thế hệ kế tiếp . Theo Michaels Owen, nhà khoa học cỏ dại viện đại học bang Iowa, “sỉ số cỏ dại mau lẹ chuyễn từ loại nhạy cảm qua loại đối kháng rộng rải” . Nay có ít nhất là 12 loài cỏ dại không còn bị glyphosate diệt trừ được nữa, và vì một số hột cỏ dại bị gió thổi bay xa , cho nên đối kháng dễ dàng di chuyễn từ nông trang này đến nông trang khác. Monsanto và các công ty hóa chất nông nghiệp khác dự tính du nhập những cây trồng có thể chịu đựng những thuốc diệt cỏ khác; như vậy có thể khuyến khích nông dân thêm nhiều giống vào các chế độ diệt trừ cỏ dại .
Hoạt động cùng những nhà khoa học của 5 bang Hoa Kỳ, Owen so sánh những cách thức kiểm soát cỏ dại khác nhau, trên 150 cánh đồng khắp miền Nam và Trung Tây Hoa Kỳ. .Kết quả sơ khởi của nghiên cứu Monsanto trong 5 năm, gợi ý rằng những chiến lược mới, tỉ như phối hợp nhiều hóa chất hay phun rải thuốc diệt cỏ trước hay sau khi cỏ dại mọc mầm, có thể làm tăng năng xuất so với thể thức diên hình dùng nhiều thuốc glyphosate , cùng lúc lại có thể làm sức đối kháng đang trổi dậy, chậm hẳn đi. Một kho võ khi hóa chất lớn hơn tuy nhiên riêng nó, sẽ không đủ sức giải quyết vấn đề, nhưng nếu phối hợp với thể thức xử lý cỏ dại truyền thống, tỉ như xới cỏ - tilling và luân canh cây trồng - mùa màng, có thể làm cho những thực vật khó lòng hơn, chuyễn qua tiến trào đối kháng
Dù cho nhiều nông dân vẫn chưa bị ảnh hưởng, Owen nhấn mạnh tầm quan trọng của biện pháp ngăn ngừa. Ông nói: “ Ở ngoài đồng dù đến nay vẫn chưa có vấn đề, nay cũng là lúc phải thay đổi rồi đó” .
( Theo Mara Grunbaum, nguyệt san Discover tháng 3 năm 2011 )
