Lên mạng ngày 13/8/2011
1-Tìm hiểu động vật ma cà rồng- hút máu :
Nghiên cứu nói: Dơi ma cà rồng, hút máu có nhiệt kế- máy điều nhiệt giúp tìm con mồi
G S Tôn Thất Trình
Theo một nghiên cứu mới cho biết, dơi ma cà rồng-hút máu – vampire bats ưa thích ấm áp : sà xuống cắn với răng nọc rất hiệu quả, chúng đã phát triễn ra một máy dò – sensor nhiệt độ, hướng dẫn chúng đến con mồi. Mọi động vật có vú cần những máy dò nhiệt lượng giúp chúng tránh những nhiệt độ tiềm năng tai hại , tỉ như nhiệt độ rừng cháy hay nước quá nóng bỏng. Chúng thực hiện được điều này nhờ một protein gọi là TRPV1 làm ra một tế khổng ( lỗ nhỏ như lỗ chân lông ) - pore biết được theo thể kênh – channel ion ở các màng – membranes tế bào .
TRPV1 dò ra những nhiệt độ cao hơn 1000 độ F ( 430 C ). Dơi hút máu – ma cà rồng, nhờ tiến trào có thêm một dạng kênh sửa đổi, nhạy cảm nhiệt độ thấp hơn, khỏang 860 F ( 300 C ). Theo David Julius, nhà sinh học phân tử ở viện đại học UC San Francisco và là tác giả chánh đăng tải nghiên cứu này, ngày thứ tư tuần qua trên tạp chí Thiên Nhiên -Nature . “ nó giống như một ống điều nhiệt- thermostat vậy đó !”
Kênh sửa đổi, mệnh danh là TRPV1-S chỉ tìm thấy trên dây thần kinh ở mặt và các bộ phận đặc biệt gần miệng và mũi, dơi hút máu dùng dò đích xác các tia phóng xạ hồng nội – infrared radiation . Giúp tìm ra một điểm ấm áp trên còn mồi, trông giống những mạch – gân máu khi nhìn gần chúng .
Theo M. Brock Fenton, nhà sinh thái học dơi ở viện đại học Tây Ontario, Gia nã Đại, không dính dáng gì tới nghiên cứu kể trên, : “ chưa bào giờ có một bài bản giải thích cách nào dơi ma cà rồng lại dò được phóng xạ hồng nội cả .”
Trong số lòai vật có xương sống, chỉ dơi hút máu và ba lọai rắn có cảm giác này. Dơi ăn trái cây, mật hoa – nectar hay sâu bọ không có TRPV1-S, gợi ý rằng kênh đặc biệt tiến trào, để thõa mãn chế độ ăn uống đầy máu me của dơi ma cà rồng.
Các nhà khảo cứu cũng tìm thấy là vài chỉ thị di truyền ở dơi hút máu cũng hiện diện trên DNA của bò cái , cá heo – dolphin, ngựa và chó, dù cho những con vật này không làm ra TRPV1-S.
Dơi ma cà rồng thường được xem là những anh em họ với chuột lớn- rats và chuột nhắt – mice, căn cứ vào giống nhau của cơ cấu thân thể chúng . Nhưng những nghiên cứu gần đây về gen của chúng, gợi ý rằng dơi hút máu- ma cà rồng liên hệ nhiều hơn tới ngựa và bò cái, và những nghiên cứu mới hổ trợ ý kiến này.
2- Câu chuyện khoa học để chương trình không gian Hoa Kỳ NASA có hơi thở mới ? :
Tìm hiểu kỷ thuật xuyên qua các ngôi ( vì ) sao, Hoa Kỳ muốn có 100 năm tới ?
G S Tôn Thất Trình
Sau đây là câu chuyện Amina Khan kể ra ngày thứ bảy 6 tháng 8 năm 2011.
Phải cần làm gì để xây dựng một phi thuyền không gian có khả năng du hành tới các ngôi sao? Và nếu bạn muốn sẳn sàng phóng nó lên, trong khoảng 100 năm tới.
Đây có vẽ là một tiền đề lọat màn hay thực thể ti vi của khoa học ảo tưởng- science fiction. Nhưng đó là những câu hỏi nghiêm trọng Cơ quan Các Dự án Khảo cứu Tiên tiến Quốc phòng – Hoa Kỳ- Defense Advanced Research Projects Agency ( DARPA ) đưa ra . Cơ quan khảo cứu này là cánh tay Khảo cứu và Phát triễn của giới quân sự Hoa Kỳ. Mùa thu này, DARPA dự định tưởng thưởng đến 550000 Mỹ kim cho một nhóm nào chứng minh là mình sẽ làm công việc tốt nhất, phát triễn những kỹ thuật cần thiết – bất cứ chúng là gì đi nữa - để du hành đến giữa các vì sao. Nhưng đề nghị phải tốt đẹp, vì nếu không có đề nghị nào hít được, cơ quan sẽ không trao giải tiền. Hầu khích lệ bàn cải về nhữg khả năng khảo cứu, các chức quyền DARPA sẽ tổ chức một hội thảo, tụ họp các nhà vật lý học không gian, các kỷ sư và các nhà văn viết khoa học ảo tưởng để họ đóng góp ý kiến bất ngờ - brain storming những điều gì cần thiết khiến sự nghiệp phi thuyền có cơ thành công.
DAVID Neyland , giám đốc Sở Kỷ thuật Chiến thuật của DARPA, giải thích ,trong một cuộc phỏng vấn với nhật báo L.A. Times, cảm hứng cho Nghiên cứu Phi thuyền 100 năm và ông trông đợi gì để hòan mỹ công trinh.
Hỏi( H ) : Ông lấy đâu ra ý kiến du hành đến một ngôi sao khác ?
Trả lời ( TL ): Khi tôi đến làm ở DARPA cách đây chừng 3 năm, tôi tìm cách cảm hứng một thế hệ nhà khoa học và kỹ sư mới trở nên liên hệ với khảo cứu và phát triễn, cũng như tôi đã được cảm hứng khi tôi còn là đứa bé. Và trong suốt thời gian nghĩ đến vấn đề này, tôi quay trở lui lại với gia tài đọc khoa học ảo tưởng của tôi , cho đến lúc đọc được sách của những người như Robert Heinlein và câu chuyện Heinlein viết: “ Thời gian cho các Ngôi sao - Time for the Stars”. Ttrong sách này, ông ghi đặc điểm một tổ chức gọi là Cơ quan Dài hạn – Long Range Foundation, một nhóm người đầu tư vào những gì không ai muốn đầu tư vào cả. Một trong những điều họ đầu tư là hỏa tiễn và phi thuyền không gian và du hành xuyên qua các ngôi sao. Họ đã trở thành các ông cha thiết lập ra các chuyến bay chuyện kể này. Cho nên tôi sẽ không nói là tôi đã tạo ra ý kiến từ con số zero.
H : Tại sao lại đặt kỳ hạn 100 năm ?
TL : Đây là truyện xưa cũ của Jules Verne : « Từ trái Đất Đến Mặt Trăng » viết và xuất bản năm 1865 . Truyện Jules Verne này, thật sự được viết ra như thể một hài kịch nhưng nó định đề một tương lai trong đó nhân lọai có thể gầy dựng lên một súng cà nông khổng lồ và đốt bắn lên trong một côngtennơ và đổ bộ Mặt Trăng. Sách đã cảm hứng nhiều thế hệ con người suy tư về du hành không gian. 100 năm sau, Hoa Kỳ phóng lên các hỏa tiễn Saturn và 1004 năm sau, Hoa Kỳ đổ bộ người lên Mặt Trăng. Cho nên tôi nghĩ rằng khung cảnh 100 năm thật là tốt đẹp. Có thể chúng ta không được biết các giải đáp cho vấn đề, nhưng chúng ta biết được các câu hỏi – hay ít nhất là vài câu hỏi- để hỏi, lọai Jules Verne.
H : Mục đích dự án là gì ?
TL : Nhiều người cho rằng chúng tôi hỏi ai đó đến dự hội nghị đem theo một dự án, cách nào gầy dựng một Phi Thuyền Ngôi Sao – Starship. Đó là giải pháp sai lầm. Những gì chúng tôi xem xét là một hiểu biết trực giác tiến trình cảm hứng khảo cứu và phát triễn kèm theo những sản phẩm hỉển nhiên. “ Sản phẩm “ không có nghĩa là sản phẩm thể vật , nhưng có thể là một algorithm mới computer, một lọai vật lý học mới, một bộ tóan học mới, môt xây dựng triết lý hay tôn giáo mới, một cách mới trồng mẽ cốc thủy sinh – hydroponically. Tổ chức cần có hình thức - cấu trúc cách nào cảm hứng nổi kiểu khảo cứu này.
H : Súng laser , các động cơ mau lẹ hơn cả ánh sáng và các bạn đồng hành rôbốt, chúng ta nhìn thấy trong phim xi nê thường được cảm hứng từ những cảm hứng xa xăm , tỉ như chương trình phi thuyền ngôi sao. Vậy chớ chúng có hoạt động ngược lại được không ?
TL : Nhiệm vụ- vai trò đã được trình diễn ỏ Hollywood không thể chối cải, khinh thường được. Điện thọai tế bào đầu tiên tôi dùng là Startac Motorola không phải là điện thọai tế bào tốt nhất trên thị trường, nhưng vì nó tương tự một truyền thông – communicator phi thuyền trưởng Capt. Kirk sử dụng, lúc chúng ta xem phim “ Star Trek - lộ đường mòn đến Vì Sao”.
Thật đúng nghĩa đen tại Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ, lúc nhiều người đã nói : “Này, đó là một ý kiến nguội mát – cool idea . Vậy chớ tại sao chúng ta không gầy dựng nó lên đi ? ” tôi muốn nâng đòn bẩy điểm này. Khi Jules Verne nêu lên định đề theo từ ngữ một súng cà nông bắn người đến Mặt Trăng, không có gì thực tiễn, không có gì thực tế như chúng ta biết, nhưng ông đã cảm hứng dân gian suy tư về cách làm ra các xe cộ không gian. Thật sự, ông không hỏi nhưng câu hỏi đặc thù, lẽ dĩ nhiên ông cũng ít đặt ra hơn nữa những kỷ thuật đích đáng. Nhưng ông đã khiến dân gian phải suy tư vấn đề. Đó chính là động lực thúc đẩy Nghiên Cứu Phi thuyền Ngôi Sao cho100 năm.
H : Chúng ta sẽ thấy gì từ hôm nay ở một thế kỹ tới ?
TL : Trong mộng mơ hoang dã nhất của tôi, đólà mọi kỷ thuật cần thiết cho phi thuyền không gian dài hạn , xa xôi . Chúng tôi không chắc chắn là thật sự không phi lý . Hãy nhìn trở lui lại 100 năm. Nếu bạn có được James Clerk Maxwell, Guglielmo Marconi và Albert Einstein ngôi chung nhau trên bàn ăn cơm trưa đầu thập niên 1900, các danh nhân này chắc đã có sẳn mọi tóan học cần thiết để tạo ra một điện thọai iPhone. Lúc đó họ không có điều gì có thể biểu thị đặc điểm các mạch vòng hội nhập – integrated circuits, các vệ tinh, nối kết truyền thông hay Internet, giúp họ vẽ ra một dự án có thễ dẫn họ tới một iphone, mãi cho đến khi Apple giới thiệu iPhone,100 năm sau.
Đó là cách chúng tôi nhìn thấy chúng ta đã tới nơi nào về vấn đề này . Chúng tôi biết những câu hỏi để hỏi, nhưng chúng tôi không biết tất cả - mọi câu hỏi để hỏi. Chúng tôi có thể giả thuyết nơi nào chúng tôi muốn tới nơi, và đã là một mục tiêu đủ rộng rải chúng tôi nhắm tới rồi.
( Irvine, Hoa Kỳ , ngày 10 tháng 8 năm 2011 )
