Lên mạng ngày 10/2/2011
RÁNG CHỊU RIẾT RỒI CŨNG QUEN
Nguyển Thượng Chánh & Nguyễn Ngọc Lan
Tuy sống chung với nhau, nhưng đôi lúc hình như họ không còn hiểu nhau được nữa mặc dù hai vợ chồng cùng sử dụng một thứ ngôn ngữ!
Tây gọi đây là solitude à deux còn người mình thì văn chương hơn nói đó là nỗi cô đơn đồng sàng dị mộng.
Ông ở nhà trước, thì bà ở nhà sau, bà ở dưới bếp thì ông ở trên lầu, ông gõ laptop thì bà ôm TV, ông ăn trước thì bà ăn sau, bà đi phố thì ông ở nhà, bà nói nhiều thì ông nín thinh hay ngược lại, v.v.
Các nhà phân-tâm-học nói gì về hiện tượng nầy?
***
Vậy, vợ chồng có thể nào hoàn toàn hiểu nhau được hết không?
Câu trả lời là có, nhưng có lẽ ở lúc ban đầu, lúc còn mới mà thôi. Về lâu về dài thì có thể hơi khó khăn hơn vì cuộc tình cũng đã nguội lạnh đi phần nào theo năm tháng cũng như những chiều chuộng mơn trớn, những săn đón ân cần đã không còn như xưa nữa.
Đây chỉ nói chung chung chớ tác giả cũng không dám quơ đũa cả nắm đâu!
Cũng có những cặp cũng còn rất mặn nồng tình nghĩa, tuy thỉnh thoảng có hơi khắc khẩu đôi chút cho vui cửa vui nhà vậy thôi và sau đó lại làm lành trở lại.
Nhà phân tâm học Jacques Lacan đã trả lời một cách mĩa mai cho những cặp vợ chồng mà sự bất-hòa xảy ra kinh niên như sau: “Họ chỉ có thể nghe và hiểu nhau hơn khi họ la hét với nhau mà thôi”.
Vậy vợ chồng có thể hiểu nhau được không? Làm sao có được sự đồng cảm?
Helène Fresnel đã phân tích vấn nạn trên qua bài viết Hommes et femmes peuvent il s’entendre? Đăng trong tạp chí Psychologies no 297 juin 2010.
Dưới đây là bài phỏng dịch theo kiểu của người viết:
-/ Không thể nào hiểu nhau được nữa
Theo nhà phân tâm học nổi tiếng S. Freud, thì không thể nào có được một người chồng hoàn toàn 100% là đàn ông, cũng như không thể nào có một người vợ hoàn toàn 100% là đàn bà được!
Trong mỗi người của họ, chồng cũng như vợ, đều có hình bóng của một người khác phái tính.
Cái hình bóng trong vô thức của chồng là một người thuộc phái nữ, còn trong vô thức của người vợ có ẩn hiện cái bóng của một người thuộc phái nam!
-/ Bà quá bí mật, ông phải câm nín
Trong một cặp vợ chồng không phải chỉ có hai người mà thôi, nhưng thật ra phải có tới bốn người lận (?)!
Hai người thật ở phía trước sân khấu và hai cái bóng của họ ở phía sau hậu trường.
Hai vợ chồng đều mong muốn có thể chôn mất đi hai cái bóng nói trên để họ có thể tự khẳng định phái tính của họ.
Marie Laure Colonna, một nhà phân tâm học thuộc trường phái Jung (pschyanaliste jungienne)
nói rằng: “Với tư cách là một người đàn bà, tôi yêu người đàn ông nào gần gũi với phần đàn ông trong vô thức của tôi, đó có thể là cha hay cũng có thể là phần nam tính của mẹ mình.
Ngược lại ở người đàn ông thì họ yêu người đàn bà nào gần gũi nhất với hình bóng người phụ nữ trong vô thức của họ, và đó có thể là mẹ, là chị, hay cũng có thề là phần nữ tính của cha mình...”
Trong mỗi người đàn ông lúc nào cũng có mẫu người đàn bà ẩn núp trong vô thức (inconscience) và điều nầy ảnh hưởng không ít vào việc tạo ra nhân cách của chính họ.
Đối với người đàn bà thì họ cũng có cùng một mô hình tạo lập nhân cách như ở người đàn ông.
Hiện tượng lưỡng tính tâm lý bisexualité psychique đã giải thích phần nào sư thu hút với người kia cũng như lòng ước muốn “nghe nhau”, nhưng than ôi, đó cũng chưa đủ để chúng ta, vợ và chồng, có thể phải hiểu nhau và đồng cảm với nhau được.
Người kia luôn luôn thoát ra khỏi ta và cuộc sống của hai người đôi khi đượm vẻ trật nhịp sâu xa.
Lý thuyết của Carl Gustav Jung (1875-1961): Trích dẫn
Thích Tâm Thiện. Tâm lý học Phật Giáo
“Carl Gustav Jung là người cùng thời với Freud, một nhà phân tâm học tại Zurich. Lúc đầu, Jung là môn đệ trung thành của chủ thuyết Freud (Freudianism) sau khi tiếp xúc với Freud tại Áo, vào năm 1907. Nhưng sau đó, ông từ chối hoàn toàn chủ thuyết của Freud, cho rằng đó là lý thuyết dục tính đã bị đồng hóa bởi dục tính cá nhân của Freud; và do đó, ông nỗ lực xây dựng một lý thuyết mới, gọi là "tâm lý trị liệu".
Theo đánh giá của Calvin S. Hall và Gardner Lindzey, trong "Theories of Personality" (32), thì Jung luôn luôn sáng tạo trong cách phân tích tâm lý của mình. Với ông, cái tự ngã (personality) như là một tổng thể bao gồm các mặt của đời như: ý thức, vô thức, cảm thức, cá nhân, xã hội, nữ tính, nam tính, nhân tính, thú tính, tri giác, trực giác v.v..., tất cả tính chất đó được xem như là tác năng của một "trục nhân tính" (axis of the personality). Do đó, theo Jung, trong nam giới có chứa những nữ tính, trong nữ giới có chứa những nam tính. Tương tự như thế đối với những thú tính (animal nature) và nhân tính (personality) trong cùng một con người.
Và cũng từ đó, Jung phân tích bệnh lý qua các hội chứng như: dồn nén (repression), mặc cảm (oedipe), giận dữ, tức tối (truculent), trầm mặc (inhibited), qui kỷ (egocentric), đa cảm (hyperémotivité) v.v... đều xuất sinh từ ý thức tự ngã, những ấn tượng, tri giác, ký ức, cảm xúc... đã qua và bị dồn nén vào vô thức tạo thành những xung năng (pulsion) gây nên trạng thái bất bình, bất an, bực tức, căng thẳng cho dòng chảy của tâm lý. (33)
Mặc dù Jung phê bình Freud, như vừa đề cập ở trên, nhưng chúng ta thấy lý thuyết của Jung nhằm vào các hiện tượng tâm lý nhiều hơn là bản chất của tâm lý như ở tâm lý học Freud. Tuy nhiên, lý thuyết của cả Freud và Jung đều là những dấu ấn vàng son, đặc sắc trong lịch sử tâm lý học hiện đại”.
-/ Tại sao người chồng không bao giờ thố lộ ra những nỗi niềm chất chứa trong lòng?
Theo nhà phân tâm học Marie Laure Colonna cho biết: « chúng ta tiến hóa trong một xã hội phụ hệ société patriarcale, trong đó sức mạnh và sự cường tráng virilité không cho phép người chồng biểu lộ ra ngoài những cảm xúc, nhũng tình cảm yếu hèn của anh ta.
(Marie Laure Colonna: DEA de philosophie, Paris IV, Sorbonne – 1983. Psychanalyste didacticienne à la SFPA - Société Française de Psychologie Analytique – 2002).
Nét văn hóa trong xã hội loài người đã thôi thúc ông phải cắt đứt hết mọi tình cảm cá nhân.
Ông phải câm nín, tịnh khẩu, vì không còn biết phải nói ra bằng ngôn từ nào nữa.
Ông phải đè nén những cảm xúc cá nhân của mình vào trong hố sâu của vô thức. Mỗi khi những tình cảm nầy trỗi dậy, ông không còn biết cách nào để thốt ra bằng lời được.
Nói chung, ông chỉ còn có cách là rút vào cố thủ trong sự câm lặng, và nếu có một vấn đề nào đó xuất hiện ra thì ông ta không có khả năng nói ra thành tiếng được.
Thế giới nội tâm làm cho ông lo ngại, cảm thấy mình bị đe dọa và tâm thần bất ổn.
-/ Bà nói nhiều, ông nín khe
Theo nhà phân tâm họcYves Despelsenaire thì sự câm nín của người chồng lúc người vợ chờ mình nói có nguyên nhân là vì ông ta bị nghẹn lời á khẩu.
“ Trước mặt người đàn bà, người đàn ông cảm thấy như họ đang đứng trước mặt một nỗi bí ẩn của sự ham muốn désir và khoái lạc jouissance.”
Trong người chồng, người vợ đã có chỗ đứng thật rõ rệt rồi, nhưng người vợ thì không phải như vậy.
Vợ chờ chồng nói, chờ trả lời nhưng làm sao anh ta nói gì được trước một người đàn bà quá mưu lược (?) (intrigante). Bà ta đã làm ông nghẹn lời (?).
«L’univers de l’intériorité les angoisserait, leur apparaitrait menaçant, déstabilisant. Le psychanalyste Yves Depelsenaire observe pour sa part que si les hommes restent silencieux quand les femmes attendent qu’ils leur parlent, c’est parcequ’elles les laissent sans voix. « Face à la femme, l’homme est quand même devant l’énigme d’un désir et d’une jouissance. Chez lui, elle est localisée. Pas chez elle. Que voulez vous qu’il dise à cette partenaire si intrigante? Elle le laisse interdit. »
Trước mặt một người đàn bà quá lấn át, người đàn ông nói chung, thường có khuynh hướng trốn chạy. Họ đè nén tình cảm vào bên trong và làm như thế họ có cảm giác tăng cường được nội lực của mình qua sự câm nín.
Theo Marie Laure Colonna, 80% trao đổi giữa vợ chồng không thông qua bằng lời nói (non verbale) nhưng nhờ vào các cảm quan (perception) mà chúng ta có thể hiểu nhau được.
Khi người chồng thương yêu vợ mình, anh ta không cần phải nói ra nhưng sẽ chứng tỏ bằng hành động: anh ta lăn xả vào bếp, xào nấu, rửa chén, múa lân, chia sẻ sinh hoạt với vợ mà không cần phải nói đến hoặc kể công (?), ngoại trừ mấy năm đầu lúc mới gặp nhau, anh ta hơi màu mè nên thích khoác bộ áo hiệp sĩ hào hùng…
Theo các nhà tâm lý học, sự sai lầm của các bà vợ là tại sao theo đuổi chồng mình bằng ngôn từ để rồi anh ta vọt mất…Nhưng nếu vậy thì nghĩ cho cùng, khỏe cho cả ông lẫn bà, tránh cái cảnh chiến tranh lạnh hoặc cái cảnh…đồng sàng dị mộng và không còn trói buộc nhau nữa!
Và, tự do ôi, ta lại chào mi một lần nữa trong cuối đời!
-/ Đàn ông khác đàn bà
Bà nói nhiều, ông câm nín. Đúng lắm, nhưng không phải lúc nào cũng như vậy đâu.
Rất nhiều giả thuyết khoa học cho rằng đó có thể là do nguyên nhân thuần túy sinh học mà ra.
Các nhà khảo cứu của University of Sheffield ở Anh Quốc cho biết, giọng nói của quý bà và quý cô được cấu tạo bởi những làng sóng âm thanh rất phức tạp. Não bộ của quý ông đòi hỏi phải có nhiều cố gắng mới hiểu được. Về lâu về dài não bị mỏi mệt vì vậy các ông không còn nghe thấy được gì hết.
Theo Allan & Barbara Pease, tác giả của quyển sách bestseller «Why men don’t listen & women can’t read maps», thì ngày xa xưa, cách nay lối mười ngàn năm, đàn ông phải đi săn trong rừng nên có thói quen phải giữ sự im lặng, ít nói để săn. Đàn bà ở nhà lo trông nom nhà cửa, lo trong lo ngoài, vừa la hét con cái và cũng vừa phải giao tế với xóm giềng nên bắt buộc cần phải nói nhiều và nói thường xuyên.
Và về lâu về dài theo thời gian các đặc tính tiêu biểu trên đã gắn vào não bộ của người đàn ông và của người đàn bà cho đến ngày hôm nay.
Allan Pease còn nói rằngnão của đàn ông chỉ program để làm mỗi lần một việc mà thôi. Họ chỉ sử dụng có một bán cầu não (thường là phía trái) để suy nghĩ. Mỗi khi ngừng xe lại để đọc bản đồ là họ cần phải vặn nhỏ cái radio xuống rồi mới có thể đọc được.
Đang xem TV mà bà xã hỏi thì có ông nào nghe đâu. Bởi vậy lúc các ông xã đang lái xe, các bà xã đừng nên nói đừng nên hỏi gì hết vì có thể nguy hiểm đó!
Ngược lại ở đàn bà, mỗi khi suy nghĩ họ thường sử dụng cả hai bán cầu não phía trái và phía phải, và nhờ vậy các bà có thể dễ dàng làm được nhiều việc cùng một lúc.
Đàn bà có thể vừa đọc sách và vừa nghe radio hoặc vừa làm bếp nấu nướng vừa nói điện thoại.
Các bạn có để ý không, trong các siêu thị ở quày trả tiền thường các cô thu ngân viên, mắt vừa nhìn các món hàng, tay thì bấm máy lia lịa, đôi khi vừa làm vừa trả lời khách hàng hoặc vừa viết và vừa nói điện thoại kẹp nơi cổ.
Nếu được hỏi thình lình phía nào là tay phải, phía nào là tay trái, các bà thường hay lộn nếu họ không nhìn vào chiếc nhẫn đeo trên tay.
Các ông thường phàn nàn các bà là miệng thì biểu người ta quẹo trái nhưng trong đầu họ thật sự muốn mình quẹo mặt.
Đàn ông thán phục Đàn bà về cách bắt chuyện giữa đám đông hay trong các buổi tiệc. Mặc dù toàn là khách lạ nhưng các bà vẫn có cách trao đổi với nhau về đủ thứ chuyện, người này khen qua người kia khen lại, nói đẩy đưa quên thôi…
Các bà cho rằng các ông thường hay lạnh nhạt về tình cảm, ít thố lộ tâm sự và có vẻ kín đáo e dè trước đám đông. Các bà nghĩ rằng Đàn bà có nhiều tình cảm hơn Đàn ông, còn các ông thì cho rằng bọn họ cũng rất tình cảm nhưng ít bộc lộ ra ngoài.
Tuy nhiều lúc thấy người Đàn ông im lặng nhưng thật sự chính lúc đó họ nói một cách âm thầm cho chính họ! Đàn ông không thích ai cho mình ý kiến nầy nọ.
Sự ít nói của người Đàn ông có thể được người Đàn bà hiểu lầm là mình không còn được thương nữa (?). Nhưng cũng có ông lại thích nói nhiều, nói uyên thuyên khi được người khác phái hỏi chuyện và quên hẳn đi một nửa của mình bên cạnh!
Đối với chuyện chăn gối, các bà thường trách các ông thiếu sự lãng mạn, sao chỉ muốn vụ đó một cách nhanh chóng, sau đó thì quay lăn ra ngủ khò quên cả người ta nằm bên cạnh. Còn các ông đôi khi trách các bà hơi thụ động và thiếu sáng kiến.
Nói tóm lại, theo Allan Pease thì men want to have sex but women want to make love.
Đàn ông thường trách đàn bà thường hay nói nhiều, nói đay nghiến nagging, haychê bai và nói móc lò và cũng như thường hay đem chồng ra so sánh với người khác quá. Thậm chí có khi còn chê bai chồng mình trước mặt con cái và người lạ.
Nói chuyện mới đã đành đi, đàng này chuyện cũ đã được nói nhiều lần rồi các bà vẫn có thể hâm nóng lại và đem ra nói nữa, nói mãi.
Ở người Đàn bà, các dữ kiện, tín hiệu, thông tin bên ngoài được cất giữ trong não của họ một cách khá lộn xộn. Cách duy nhất để các bà đem vấn đề ra ngoài là phải nói nó ra và nhìn nhận nó.
Bởi vậy Đàn bà nói nhiều hơn Đàn ông là lẽ thường. Các bà cần nói ra để bớt căng thẳng tinh thần, để làm giảm stress. Các ông phải ráng mà nghe thôi và đừng bao giờ đề nghị một giải pháp nào hết cho vấn đề mà các bà tuôn ra. Các bà chỉ cần có người ngồi nghe chớ không phải các bà muốn tìm cách giải quyết vấn đề đâu.
Ở Đàn bà, việc nói chuyện và việc tâm sự là cách duy nhất để họ dễ làm bạn với nhau. Tuy cả ngày đã đi shopping với bà bạn, mà khi vừa về đến nhà các bà cũng còn chuyện để nói với nhau qua điện thoại cả tiếng đồng hồ nữa.
Các ông mỗi khi cần nói chuyện là họ đi thẳng vào vấn đề. Ở người Đàn ông các tín hiệu thông tin bên ngoài được cất giữ riêng rẽ trong những ngăn riêng biệt trong não. Cuối ngày các ông đem nó ra ngoài rất dễ dàng để giải quyết (?).
Các bà cũng có những khổ tâm riêng, phải giải quyết phần lớn những gánh nặng một mình thí dụ như, vừa phải lo cho chồng vừa lo cho con, vừa sắp đặt nhà cửa cho sạch sẽ ngăn nắp vừa lo chu toàn ngân quỹ của gia đình, nên bà có nhiều stress, và có khi cũng cần phải nói ra để mong được chia sẻ cho nhẹ…gánh. Nhưng có ông có tật hay quên hoặc toàn hứa lèo hứa cuội, nên bắt buộc các bà phải nói nhiều, nói mãi. Tại sao cùng là đàn ông mà có người vầy người khác! Có bà gánh chịu một mình không xuễ lại đâm ra quẫn trí, và gây ra nhiều cảnh đổ vỡ tan nát cả mái ấm gia đình mà chúng ta đã từng đọc trên báo chí!
Nhưng việc nói nhiều, nói mãi của các bà thường làm các ông bực mình không ít, Tây gọi đây là những irritants, hay sự hành hạ về tinh thần rất nguy hiểm đã tạo ra những cảnh dở khóc dở cười như chúng ta đã từng nghe thấy!
Thế giới ta-bà là đó! Hỉ nộ aí ố là đây!
Nhưng nếu các bà im lặng, thì các ông phải đề phòng là có điều chẳng lành sắp xảy ra đó, còn tệ hơn nữa là các bà phớt tỉnh ăn glê, không thèm đếm xĩa đá động gì đến các ông và xem các ông như nơ pa không có, đó là dấu hiệu sắp rã hùn rồi, đố tránh khỏi!
-/ Bộ xúi dại hả?
Pouquoi les femmes parlent et les hommes se taisent. Plusbe magazine
Tại sao bà nói nhiều quá vậy? Tại sao ông hổng chịu nói gì hết? Đó là những câu mà nhà tâm lý học Leven Migerode nghe kể mỗi ngày trong trung tâm tư vấn vấn đề hạnh phúc vợ chồng của ông ta tại Vương quốc Bĩ.
(Psychologist, trainer in couple and family therapy at uzleuven. Brussels Area, Belgium).
Sau vài chục năm sống chung với nhau nhiều cặp vợ chồng có khuynh hướng ít nói hơn xưa. Họ chỉ trao đổi với nhau vài lời lúc nào thật cần thiết mà thôi.
Tình huống nầy càng trở nên đậm nét hơn khi cả hai đều nghĩ hưu và bắt buộc phải ở bên nhau suốt ngày suốt đêm, suốt tháng, suốt năm. Đây có thể là ác mộng của nhiều cặp vợ chồng già, cả ông lẫn bà.
Theo Giáo sư L. Migerode, có nhiều cặp vợ chồng tuy nói ít, nhưng họ vẫn cảm thấy hạnh phúc bên nhau.
Thật ra, sự im lặng tự nó chẳng phải xấu hay tốt. Tất cả còn tùy thuộc vào cách hành xử của mỗi người.
Nhiều người nói nhiều quá nhưng không bao giờ biết lắng tai nghe người kia nói gì.
Một cuộc tranh cải xây dựng cần phải được ngắt đoạn bằng sự im lặng: để nghe, để người kia trình bày, để suy tính kỹ càng những gì mình muốn nói ra…Mỗi cặp phải biết tìm cho họ cách hành sử modus vivendi nào thích hợp nhất.
Ngược lại, chúng ta phải tự đặt câu hỏi khi mình cố né tránh những đề tài có thể đưa đến khẩu chiến.
Theo Giáo sư L. Migerode, những cuộc gây lộn, khẩu chiến tơi bời tới tấp rất cần thiết trong một mối giao tiếp lành mạnh. Chúng sẽ giúp làm sáng tỏ vấn đề, phơi bày nỗi lòng, tuôn ra hết bực dọc ấm ức trong lòng, xóa tan những hiểu lầm nhau và cũng giúp cả hai vợ chồng xả xú bắp được phần nào để có thể khởi đầu lại một cách tốt đẹp.
(En effet, les conflits et échanges verbaux musclés font partie d’une relation saine. Une bonne scène de ménage désamorce les conflits sous jacents et de repartir sur une base saine).
Câu hỏi cần được đặt ra đây là, liệu ông chồng hay bà vợ có cảm giác và có biết được con người thật của vợ mình hay chồng mình lúc hai người mới lấy nhau không?
Câu trả lời thường thấy là có.
Thông thường thì chúng ta lựa chọn người hôn phối qua một nét hay một tánh nết nào đó và cũng chính cái tánh nết đó lâu ngày làm chúng ta bực mình.
Mấy ông bà già trầu đôi khi dám nói tại thằng chồng hay con vợ bị con đó hay thằng đó cho ăn bùa mê thuốc lú gì đó, nên chẳng tính hơn tính thiệt gì cả!
Một ông chồng hay một bà vợ, ít nói, hướng nội introverti, lúc đầu đã bị mê hoặc một cách mù quán tính nói nhiều, chép chép, lanh lợi của người kia nhưng ngày nay thì không thể chịu đựng nỗi tánh ý đó nữa.
Cũng có thể có trường hợp theo thời gian một người ít nói ngày xưa, nay lại trở nên hoạt bát và nói nhiều extroverti.
Người ta tự hỏi phải chăng chính những thái độ của chúng ta đã khiến người kia phải thay đổi.
Thông thường trong đời sống lứa đôi, cả hai người hôn phối đều có khuynh hướng xác định hình ảnh của người kia và của chính mình. Kết quả là họ phóng đại hình ảnh đó một cách quá lố, méo mó và họ có thể tạo ra những vấn đề không có thật.
Thật sự ra, người ít nói có thể không hẳn là nói ít như người ta tưởng, và người nói nhiều cũng không thể nói họ hoạt bát như mọi người đều lầm tưởng đâu.
Thật ra, Đàn ông ít nói, Đàn bà ham nói.
Nhưng không phải lúc nào cũng như thế đâu. Mỗi một nhân cách có thể có nhiều bộ mặt. Có thể bà ham nói extroverti lại nín khe và ông ít nói introverti lại thao thao bất tuyệt trước một vấn đề trúng tủ nào đó và nhất là nếu người hỏi là người khác phái (?), thật không tài nào hiểu được!
Bởi vậy nên có nhiều trường hợp ông ăn chả bà ăn nem và lại đi vào cái vòng lẩn quẩn mãi không có exit.
Người ta tự hỏi có phải một cặp vợ chồng lý tưởng cần phải có một người ít nói và một người nói nhiều, đúng theo luật bù trừ trong tâm lý học chăng?
Phức tạp, vô cùng phức tạp lắm!
Kết luận
Vậy, bạn muốn có được một người vợ hay người chồng lý tưởng hả?
Điều kiện trước tiên bạn phải là một người chồng hay người vợ lý tưởng trước đã!
Mà lý tưởng là gì?
Thật ra không là gì cả!
Vậy là không có!
Đàn bà quá bí mật, quá phức tạp và quá mâu thuẩn đến đổi nhà phân tâm học Freud phải thốt lên rằng “ Đàn bà họ muốn gì?” (Que veut la femme?Was will das Weib).
Một câu hỏi quá lớn, khó có ai có thể trả lời chính xác được!
Và cũng không thấy có câu hỏi tương tợ cho Đàn ông!
Và cũng chính Đàn ông cứ mãi xông xáo đâm chém nhau để đi tìm, chiếm đoạt Đàn bà của mình để rồi sau cùng thốt lên:
«Phải chăng đàn bà muốn là Trời muốn» (Ce que femme veut Dieu le veut)
Đã mang lấy nghiệp vào thân
Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa
Thiện căn ở tại lòng ta
Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài
(Kim Vân Kiều)
Ai cũng biết như vậy rồi mà cũng vẫn còn ham!
Thôi thì cùng nhau ráng chịu riết rồi cũng quen!
Đọc thêm:
-/ Bác sĩ Thú y Nguyễn Thượng Chánh.
* Đèn nhà ai nấy sáng . Yduocngaynay.com
*Mộng hay thực
-/ Vương Ngọc Hà & Bà xã; Đánh vợ hay bị vợ đánh
-Mây Cao nguyên. Chuyện vợ chồng. Vietbao.com
-/ Dã Quỳ.Người phụ nữ muốn gì? Lao động online
-/ Bệnh nói nhiều của phụ nữ