Phàm ở đời không ai mà không sợ chết, ngoại trừ các vị chân tu, những kẻ phi thường, những người mang bệnh trầm kha chỉ nằm một chỗ, hoặc những người bất bình thường hay những người mang tâm trạng chán đời cực độ.

 

Mặc dù ngày nay, Tây y đã có những bước tiến vượt bực trong lãnh vực y học, nhưng trong thực tế vẫn còn có nhiều giới hạn. Phía Đông y và y học cổ truyền là những ngành y học chân chánh, tuy cách chẩn đoán và tiếp cận một căn bệnh có khác hơn Tây y, nhưng Đông y đôi khi cũng đành phải bó tay trước một số bệnh tật ngặt nghèo.

 

Trước tình thế tuyệt vọng thập tử nhất sanh nầy, bệnh nhân thường hay bám vào bất cứ điều gì có thể đem lại cho họ niềm hy vọng để chữa khỏi được bệnh tật. Đó có thể là những lời cầu nguyện, có bệnh thì vái tứ phương, lễ bái, cúng kiến, thỉnh bùa ngải, hoặc chạy đôn chạy đáo thăm hỏi bà con bạn bè xa gần khắp nơi xem coi ai có biết thầy giỏi thuốc hay để nhờ chữa trị, v.v.

 

Xã hội càng kém phát triển, con người càng dễ mê tín dị đoan!

 

Trình độ giáo dục của mỗi người cũng quyết định phần nào cách suy nghĩ của họ.

 

Các quốc gia văn minh công nghiệp cũng không thoát khỏi hiện tượng mê tín dị đoan, tuy nhiên nó ở một tầm mức ít hơn so với các quốc gia đang phát triển.

 

Lợi dụng tâm lý sợ chết và còn nước còn tát của người bệnh, mà nhiều con buôn, lang băm, pháp sư, kể cả một số nhà khoa học, khoa bảng, tiến sĩ, bác sĩ, dược sĩ, giáo sư đại học thiếu lương tâm chụp lấy thời cơ, làm mê hoặc, bán ảo tưởng, hoặc hứa hẹn đủ điều để bệnh nhân nuôi hy vọng hầu trục lợi.

 

Những bệnh họ cam đoan trị dứt toàn là những bệnh ngặt nghèo như viêm gan B và C, ung thư ác tính ở giai đoạn cuối cùng, và kể luôn bệnh Sida nữa. Họ trưng ra cả lố photocopy thơ cám ơn của những bệnh nhân, Việt lẫn Tây đã được họ chữa khỏi (?).

 

 

 

Đôi khi họ lấy chiêu bài từ thiện, thương đồng bào VN khốn khổ hầu có một bộ mặt nhân đạo để dễ thả câu, gây quỹ trục lợi dễ dàng hơn.

 

Các cách chữa trị của họ có thể là những loại thuốc gia truyền bí hiểm, thuốc tể,  những thuốc “tiên”, thuốc “thánh”, cho uống tro giấy tiền vàng bạc, tàn nhang, phun bã trầu vào người bệnh nhân, hoặc chẳng cần thuốc men gì cả chỉ cần uống nước tiểu hay nhịn ăn năm mười ngày ắt bệnh sẽ khỏi.

Cũng có Thầy kêu gọi sự trợ giúp của âm binh, ngoại cảm, cô lên bà xuống, đồng bóng, v.v. Bệnh gì trị cũng hết kể cả bệnh tâm thần, tà ma nhập, mắc đàn dưới.

 

Mấy tuyệt chiêu trên không phải chỉ là độc quyền của các thầy bên nhà mà tại hải ngoại chúng ta cũng thường thấy những quảng cáo của các thầy tại Cali, Florida, thậm chí tại Montreal nhiều năm về trước  v,v…

 

Thầy cũng có thể làm một cái gì đó, như bên nhà, thầy lấy roi quất vào mình bệnh nhân để đuổi tà ma hay bệnh tật ra khỏi cơ thể.

 

Báo chí Việt Nam cũng có tung ra một tin làm cho những ai có lý trí bình thường đều bàng hoàng. Đó là chuyện miền Bắc Việt Nam, có Thầy trị bệnh liệt dương bằng cách lấy roi quất vào thằng nhỏ đau thấu mây xanh, đúng theo nguyên tắc thằng lớn làm hổng nên thân thằng nhỏ bị đòn. Sau đó thì nạn nhân ngây ngô nầy phải đi nằm bệnh viện mà thôi. Xin mời xem link dưới đây:

 

Có khi thầy vẽ bùa, bóp nắn, sờ mó, chà xát, ấn tay, phun thổi, hun chùn chụt lên lưng, ợ lên ợ xuống. Cũng có trường hợp thầy chữa rất mát tay. Trước 75, tại miền nam có xảy ra chuyện thầy nước lạnh cho bệnh nhân uống thứ gì không biết nên nữ bệnh nhân mê quá (có lẽ là xì ke) cuốn gói theo thầy luôn. Đúng là bực thầy rồi.

 

 

 

 

 

Đôi khi Thầy bảo bệnh nhân mỗi ngày phải hít thở cho đúng cách, vừa thở vừa đếm và đồng thời làm một vài động tác nào đó, như quơ tay quơ chân, nhảy tới nhảy lui, ẹo qua ẹo vài ba trăm lần chẳng khác vì nhảy disco vậy, cam đoan sẽ chữa dứt được những bệnh ngặt nghèo mà đốc tờ xì bê xa lít đã lắc đầu chịu thua, còn nếu hổng hết thì thôi.

 

Nhưng dù sao, đây cũng là một lối tập thể dục aerobic rất tốt giúp khai thông huyết mạch để máu vận hành đem thêm oxy lên não giúp cải thiện sức khỏe và nhờ đó mà có được da dẻ hồng hào thân mình thon thả.

 

Thường nhất là Thầy cho bệnh nhân uống một thứ thuốc, một loại nước hay một loại lá cây, vỏ cây nào đó và đồng thời bảo bệnh nhân cũng phải thành tâm cầu nguyện. Điều đặc biệt là ít khi Thầy chịu tiết lộ đó là thuốc gì, nước gì, cây gì. Thiên cơ bất khả lậu. Lỡ nói ra nó hết linh.

 

Có khi Thầy trổ tài ảo thuật gia úm ba la, lăn hột gà hột vịt lộn trên bụng bệnh nhân để...đem nọc độc ra ngoài, phun nước vào vết chó cắn để lấy nọc ra hay lăn đất sét trên vết thương để tìm chính xác lông con chó đã cắn bệnh nhân.

 Nếu không đạt được kết quả mong đợi, thì thầy đổ thừa là lỗi tại bệnh nhân đã không thành khẩn khấn vái đó thôi!

 

Đôi khi còn tuyệt chiêu hơn nữa như trường hợp tại một vài nơi ở vùng Đông nam Á, Phi luật Tân và Brazil, Thầy chỉ dùng tay không để giải phẫu móc khối u cancer (?) hoặc móc đồ vật từ trong bụng con bệnh ra.(coi đoạn vidéo phía dưới).

 Đây cũng là kiểu của các Thầy trên vùng cao nguyên moi móc đồ vật trong bụng những người bị thư ếm.

 Nói thật, mấy chuyện siêu phàm trên đây, tác giả cũng chỉ nghe người người ta đồn mà thôi.

 

Có điểm giống nhau ở các người kể là họ thề thốt quả quyết là các chuyện trên là có thật, nhưng biểu họ chỉ rõ người nào và ở đâu thì họ không thể nói được.

 

Ngày nay, Internet đã giúp đắc lực vào việc loan truyền tin dỏm.

Người gõ thường nhận được mail từ bạn bè về cách chữa trị theo lối thiên nhiên, bảo đảm trị dứt hầu hết các bệnh tật mà Tây y đã chịu thua...Từ các bệnh ung thư ở giai đoạn cuối, bệnh liệt dương, mỡ cao, cao máu, tiểu đường. Tỏi, nha đam aloe vera, rau má, lá đu đủ, củ nghệ là những món thường được người ta nhắc nhở nhiều…

Quả thật người VN mình tài quá!

 

Các bạn cần phải xem đoạn vidéo nầy:lột mặt nạ lang băm mỗ bằng tay không

Video:Psychic surgery unmasked

 

 

Gần đây, cơ quan FDA Hoa Kỳ đã cảnh báo dân chúng về các loại thuốc để trị cancer. Có ít nhất là 187 loại thuốc thiên nhiên không có sự áp pru cho phép của FDA và được bán qua Internet.

Các thuốc nầy được quảng cáo để trị cancer. Chúng có thể được bán dưới dạng viên, dạng rượu bổ tonic, hoặc dưới dạng cream để thoa ngoài da. Tuy đa số đều vô hại trực tiếp, nhưng có hại cho bệnh nhân một cách gián tiếp thí dụ như là có thể tương tác với các âu dược, làm đình trệ tác dụng của các thuốc Tây đang được dùng để trị bệnh.

Trong số thuốc trị cancer có thuốc black salves (escharetics). Đây là một loại thuốc mỡ cream để thoa lên khối u trên da. Thành phần thuốc gồm có bloodroot (Sanguinaria canadensis) và Zinc chloride. Các chất nầy có tính ăn da corrosive rất mạnh và vô cùng nguy hiểm. Chắc chắn là cancer không thể hết được nhưng da thịt nơi thuốc được bôi sẽ bị lở loét rất khủng khiếp.

 

Ngày nay cùng với đà phát triển của khoa học nên trên thị trường thấy xuất hiện những loại máy móc để đeo vào người, chẳng hạn như những vòng đeo tay Q Ray Bracelet (lối 200$ một chiếc) mà quảng cáo nói rất công hiệu để điều hòa âm dương trong cơ thể, đồng thời trị những bệnh đau nhức, phong thấp, cao áp huyết, tiểu đường, mỡ cao trong máu, hoặc mập làm cho ốm bớt, v.v.

 

Rồi còn máy tẩy độc cơ thể có tên là Aqua Detox. Bạn chỉ cần ngâm hai bàn chân vào một chậu nước và cho máy chạy. Từ từ nước sẽ đổi ra những màu khác nhau tùy theo bệnh như viêm gan, cholesterol, triglyceride, glucose máu, thấp khớp, v.v.

Theo như quảng cáo thì các chất độc đều bị rút hết ra ngoài cơ thể hết, khỏi cần phải đi khám bác sĩ để lấy toa mua thuốc Tây làm chi cho tốn tiền vô ích.

 

Gần đây còn có vụ fish doctor. Tại Bắc Mỹ, trong một số tiệm nail có thêm dịch vụ cho một loại cá rỉa Garra rufa, cá ăn da chết trên bàn chân khách hàng.

Quảng cáo nói rằng, đây là phương pháp rất hữu hiệu để thư giãn và khai thông kinh mạch, đồng thời để trị nhiều thứ bệnh mãn tính chẳng hạn như bệnh eczema và bệnh vẩy nến da psoriasis.

Cũng may là tiểu bang Texas đã sáng suốt kịp thời ngăn cấm dịch vụ doctor fish vì lý do vệ sinh.

Các bể nước ngâm chân spa là môi trường lây nhiễm các bệnh nấm và các bệnh ngoài da khác là cái chắc.

 

Rồi còn biết bao là các loại nước sinh tố, nước vỏ cây chẳng hạn như nước măng cụt xanGo juice, Zambrioza, Mango Xan, Noani juice, Goji juice, Pomegranate, Kamangi juice, nước sầu riêng Durian, gấc Momornia cochinchinensis , mãng cầu xiêm Graviola soursop, nha đam Aloe vera, trái nhàu Noni, Câu kỷ tử Goji berries v.v. được quảng cáo như thuốc thần trị bá bệnh kể cả các bệnh ung thư. Mua qua Internet với giá cắt cổ 40$/chai. Vấn đề ở đây là họ quảng cáo quá lố, bán ảo tưởng để phỉnh gạt người tiêu thụ.

 

Cách chữa trị càng có vẻ bí hiểm huyền bí, càng lạ thường thì càng dễ ăn tiền!

 

Nguy hiểm nhất là khi lang băm biểu bệnh nhân phải lập tức ngưng ngay việc sử dụng thuốc Tây, chẳng hạn như xạ trị, hóa trị, hoặc các loại thuốc đặc trị các bệnh cao áp huyết, cholesterol cao, thuốc làm điều hòa nhịp tim và thuốc giúp hạ đường huyết, v.v.

 

 

1)Tôi thật sự quan tâm đến bạn! (We really care about you!)

Dù lang băm có xài thuốc dỏm đi nữa, nhưng câu nầy cũng vẫn có tác động tâm lý rất mạnh mẽ, giúp bệnh nhân phấn khởi lên tinh thần ngay lập tức. Bệnh nhân nghe được câu nầy thì mát bụng là cái chắc.

 

2)Tôi trị bệnh một cách toàn diện (We treat the whole patient)

 

Câu nầy thật sự cũng không có gì sai trái lắm. Một bác sĩ giỏi, có lương tâm đều phải biết lắng nghe và tìm hiểu cách sống cũng như trạng thái tâm lý và suy tư của bệnh nhân. Một thầy nào mà liệt kê mình chuyên trị bệnh nhân một cách toàn diện (holistic) thì có thể là ông ta đã lạm dụng danh từ để quảng cáo mà thôi.

Trên thực tế, ít có nhà chuyên môn nào mà trịbệnh nhân được một cách toàn diện hết!

 

3)Không có phản ứng phụ (No side effects)

Phương pháp ngoại khoa (alternative)thường được họ ca tụng là rất an toàn và không có phản ứng phụ nào hết. Thầy nói là thuốc của Thầy là thuốc lá cây, thuốc thiên nhiên nên hoàn toàn vô hại.

Thực tế cho biết đôi khi không đúng như vậy. Thầy còn đi xa hơn bằng cách kết tội thuốc Tây là đồ hóa học, là nóng, không phù hợp, v.v.

 

4)Tôi trị tận gốc căn bệnh (We attack the cause of disease)

 

Lang băm cho rằng họ không những chỉ trị tận gốc mà họ cũng còn chú tâm ngăn ngừa sự tái phát lại của căn bệnh nữa.

Câu nầy sai. Bệnh là sự kết tinh của nhiều yếu tố, bên trong lẫn bên ngoài. Trong các yếu tố nầy, một số đã được khoa học xác định nhưng cũng có thể còn một số yếu tố khác thì chưa ai biết được gì hết.

 

5)Tôi chuyên trị những bệnh nào mà y khoa đã bó tay chạy mặt (We treat medicine’s failures): Đúng là thầy chạy!

Thầy thường hay tự mình quảng cáo một cách thái quá như khi Thầy nói có Ông X bị bệnh gì đó từ nhiều năm, đã được theo dõi và chữa trị bởi rất nhiều bác sĩ specialist nhưng vẫn không khỏi, nhưng sau cùng thì may mắn gặp được Thầy chữa chỉ trong vòng một thời gian ngắn ngủi là hết bệnh liền!

Quảng cáo kiểu nầy là sái với y đức bên y khoa.

 

Thường tình thì bệnh nhân chuyển qua giải pháp trị liệu ngoại khoa vì họ không được hài lòng về cách hành sự và tài nghệ của các bác sĩ. Bệnh nhân thường than phiền và trách móc rằng các bác sĩ quá vô tư, thiếu sự cảm thông, ít quan tâm lo lắng đến nỗi thống khổ của con bệnh.

 

Đó là chưa kể đến một số người chỉ biết tin tưởng vào cách trị liệu ngoại khoa mà thôi. Những gì dính dáng với khoa học đều bị họ đả phá hết. Cái khôn khéo của lang băm là họ biết khai thác tình trạng tuyệt vọng của bệnh nhân.

 

6)Bạn phải có cách suy nghĩ tích cực(Think positive)

 

Lang băm nói rằng các phương pháp của họ sẽ giúp tinh thần bệnh nhân chuyển biến và tác động thuận lợi giúp bệnh nhân chóng bình phục. Đây là ý niệm tác động hỗ tương giữa thân/tâm/trí (mind over matter - mind/body interaction).

Gần đây, các nhà khoa học cũng nhìn nhận có thể có ảnh hưởng của tác động tâm trí trên thể xác trong sự bình phục.

 Những người lạc quan và những người có đức tin mạnh mẽ vào một tôn giáo thường bình phục rất mau sau một cuộc giải phẫu hay sau một cơn bệnh nặng.

 

7)Chạy theo số đông người (Jump on the bandwagon)

 

Lang băm cho rằng phương pháp của họ rất phổ thông và được rất đông quần chúng áp dụng. Họ trưng ra vô số quảng cáo, kể cả các thơ cám ơn của bệnh nhân đã hài lòng (?) và họ cũng đưa ra rất nhiều số liệu thống kê (không chắc là đúng) để làm bằng chứng.

 Họ khuyên người bệnh hãy theo phương pháp trị liệu của đa số, vì nếu không hữu hiệu thì tại sao lại có nhiều người theo?

 

8)Thời gian là bằng chứng - Đã được áp dụng từ cả ngàn năm nay rồi!(Time tested/Used for centuries)

 

Đây là lối quảng cáo thường được họ áp dụng. Đôi khi họ còn quả quyết là món thuốc nầy cũng như phương cách điều chế nầy đều đã được lưu truyền từ lâu đời rồi. Nói tóm lại, đây là thuốc gia truyền, là “ thuốc tiên” và rất linh nghiệm.

 

9)Đã được rất nhiều khảo cứu khoa học nhìn nhận (Backed by scientific studies)

Để quảng cáo, họ thường liệt kê vô số công trình khảo cứu khoa học để hỗ trợ món thuốc. Tuy nhiên, trên thực tế các công trình khoa học trên rất khó mà tìm thấy, diễn giải lệch lạc, không còn thời gian tính, đôi khi là láo khoét không có thật hoặc đó là những khảo cứu sơ sài không đáng tin cậy được về mặt khoa học.

 

10)Hiện đang còn trong vòng nghiên cứu(Studies are underway)

 

Nếu họ không trưng ra được các công trình nghiên cứu để minh chứng sự hữu hiệu của món thuốc, thì họ lại nói là nó đang còn trong vòng khảo cứu và thí nghiệm gì đó.

Họ diện dẫn là nếu món thuốc không hay thì tại sao người ta chịu khó bỏ công sức ra để nghiên cứu như vậy.

Nếu kết quả thí nghiệm không được như ý muốn, thì họ đổ lỗi là tại vì phương cách thí nghiệm còn sơ sót ở chỗ nào đó.

 

11)Bạn phải biết lo cho sức khỏe của bạn chớ!(Take charge of your health!)

 

Có lẽ đây là câu nói ăn tiền nhất.

Bệnh nhân thấy rất mát ruột và có cảm tưởng là chính họ thật sự đang tự quyết định, và nắm lấy cuộc đời của họ trong tay.

Có ai mà không thích mình được đề cao kiểu nầy. Sau đó thì lang băm tha hồ mà đề nghị các cách trị liệu theo kiểu của họ.

 

12)Bạn hãy tự suy nghĩ kỹ lại đi!(Think for yourself)

 

Lang băm khuyên bệnh nhân chối từ, đừng tin vào các bằng chứng khoa học thật sự (vì lang băm làm sao mà thực hiện được), và hãy tự mình lắng nghe những cảm giác của mình.

Lẽ đương nhiên là nếu sau khi uống “thuốc” hoặc được Thầy chữa trị bằng cách nào đó mà bệnh nhân cảm thấy hơi đỡ một chút, thì liền tin tưởng ở tài nghệ của Thầy ngay lập tức.

Chúng ta nên biết rằng có một số bệnh tật cũng có thể tự nhiên khỏi (self limiting)sau một thời gian nào đó, nghĩa là bệnh có thể biến đổi ngày này qua ngày khác và bệnh nhân có cảm giác rằng bệnh đã bớt đi kể cả các bệnh nan y.

 

13)Bạn có bị thua thiệt gì đâu?(What have you got to lose?)

 

Lang băm cho rằng phương cách trị liệu và thuốc men của họ rất an toàn, không có gì hại hết, không nóng, không độc (?) như ba cái món thuốc Tây. Vậy thì có gì nguy hiểm đâu mà bạn lại phải sợ mà không dám thử? Bạn có mất mát gì đâu? Chỉ có lợi không hà!

 

14)Phải chi bạn đến sớm hơn một tí xíu!(If only you had come earlier)

 

Câu nầy được phán ra khi cách trị liệu của lang băm thất bại. Đây là lời bào chữa của lang băm.

Tại cái số, tại cái nghiệp chăng?

 

15)Khoa học đâu có câu trả lời cho tất cả mọi bệnh tật!(Science doesn’t have all the answers)

 

Thâm ý của lang băm là muốn bệnh nhân thử các phương pháp trị liệu khác, may ra có thể chữa được bệnh. Khi khoa học không thể chữa khỏi, thì lẽ đương nhiên bệnh nhân bắt buộc phải ngã theo những phương cách khác, may ra…

 

16)Tay trong tay chúng ta cùng làm việc với nhau (Let’s work together)

 

Với mánh nầy, lang băm xuất hiện như một người tốt bụng, thật sự quan tâm đến bệnh nhân.

 

17)Chúng tôi không có đủ khả năng tài chính để làm khảo cứu(We have no money for research)

 

Để tự bào chữa, lang băm diện dẫn lý do là họ thiếu tài chính cũng như các công ty dược phẩm cũng không quan tâm, và không sẵn sàng giúp họ trong việc tài trợ các khảo cứu.

 

18)Tự do về sự lựa chọn cách chữa trị(Health freedom)

 

Lang băm thường diễn dẫn câu nầy và nói rằng bệnh nhân có toàn quyền và tự do lựa chọn phương pháp trị liệu nào mà họ thích.

Thật sự ra bệnh nhân thay đổi phương pháp chữa trị, vì họ bị lang băm gạt gẫm hứa hẹn đủ điều mà thôi.

 

19)Tôi rất bận rộn lo việc chữa trị cho bệnh nhân(I’m too busy getting sick people well)

 

Lang băm diện dẫn câu trên như lý do tại sao họ không màng về việc đăng tải các kết quả trị liệu của họ trong các tạp chí khoa học.

Câu trả lời thật sự là bởi vì lang băm không có ghi nhận vào sổ sách tất cả các kết quả trị liệu của họ.

 

*Meo.vn –“Lang vườn” mà trị ung thư

“Thần hiệu minh cát Cát Hồng chuyên trị ung thư gan, thận, dạ dày, đại tràng, xơ gan cổ trướng, viêm gan A-B-C, nhanh khỏi không tái phát... đó là những lời quảng cáo không có thật về ông Hoàng Văn Cát, một thầy lang "vườn" tại thôn Hà Lâm 3, xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh (Hà Nội). Mặc dù không có giấy phép, giấy chứng nhận hành nghề, hoạt động khám chữa bệnh nan y nhưng rất nhiều bệnh nhân mắc các chứng bệnh nan y như: ung thư, suy thận... đã tìm đến chữa bệnh tại nhà ông Hoàng Văn Cát. Hậu quả bệnh không những không khỏi mà người bệnh còn mất hàng chục triệu đồng cho "thần y" này chữa bệnh” (ngưng trích).

 

*Baomoi.com-Thần y dỏm chữa bệnh chết người

 

“Tin thầy sẽ chữa khỏi bệnh cho mẹ, chị P. đã đưa cho thầy lang Cát 11 triệu đồng. Sau hơn 1 tháng chữa bệnh với "tiên dược" được làm từ lá rau má, lá cây đu đủ... của thầy, bệnh tình mẹ chị chẳng thấy thuyên giảm mà càng ngày càng trở nên nặng hơn. Chị P. đưa mẹ về quê được 1 tuần thì bà qua đời.>> Thầy lang "tự dưng" chữa ung thư gan(ngưng trích)

 

Một vài cách trị liệu bên phía Đông y cũng rất hữu ích, và có thể xem như những phương pháp phù trợ (complementary) rất tốt bên cạnh Tây y. Chẳng hạn như phương pháp thở bằng bụng, và phương pháp thiền của khí công và yoga.

 

Người gõ xin trích sau đây ý kiến của một nhà chuyên môn về vấn đề nầy.

Bs Thái Minh Trung.Yduocngaynay. Serotonin syndrome(Hội chứng sérotonine)

 

 

 

+ Đối mặt với một căn bệnh ngặt nghèo, bệnh nhân cần và có quyền được xin tham khảo với một vài nhà chuyên môn khác để có thêm ý kiến của họ. Ý kiến thứ hai (second opinion) là điều rất cần thiết phải có.

 

+ Với bệnh cancer, bạn phải hết sức thận trọng trước những lời quảng cáo quá ư hấp dẫn như:

      -Trị dứt được tất cả các loại cancer;

 

+ Bạn nên nhớ là không bao giờ có một loại thuốc nào có thể trị cùng một lúc được tất cả bệnh cancer hết.

 

Không phải thiên nhiên là vô hại đâu. Lang băm rất giàu mánh khóe và sáng tạo. Những thơ khen tặng của bệnh nhân là dỏm đó. Lang băm dùng những danh từ thật kêu để dễ gạt thiên hạ. Hứa hoàn tiền lại nếu không hết bệnh là điều rất chính đáng nhưng cũng không thể nào thay thế được bằng chứng khoa học cho thấy sự hữu hiệu và tính an toàn của món thuốc hết.

 

+ Tận nhân lực rồi mới tri thiên mạng, và nên nhớ rằng sinh lão bệnh tử là một quy luật của tạo hóa, một thực tế mà không một ai có thể thoát ra khỏi được hết.

 

+ Khoa học vô lương tâm chỉ là băng hoại tâm hồn (Science sans Conscience n’est que ruine de l’Âme. Rabelais)./.