Trong một trăm câu chuyện khoa học nở rộ trên thế giới năm 2011,có lẽ Việt Nam nên biết rỏ hơn :

Vài chuyện khơi dậy óc tò mò khoa học ở mọi giai đọan chăng ?
G S Tôn Thất Trình

 

1-      Mau lẹ hơn tốc độ ánh sáng .

Những hạt tử phụ nguyên tử cao chạy xa bay, tuồng như phá vỡ giới hạn vũ trụ. Nếu những thành quả này đứng vững, các nhà vật lý học cần phải đưa ra vài giải thích. Einstein, lý thuyết tương đối, và đa số vật lý học thế kỷ thứ 20 đều bị một thí nghiệm bí truyền nhưng có ảnh hưởng sâu rộng tấn công dữ dội. Một sự cộng tác giữa 174 nhà vật lý học, bắn đi những lọat nổ neutrino từ trụ sở CERN, Tổ Chức Âu Châu Về Khảo Cứu Hạt Nhân tại Geneva, Thụy Sĩ đến một máy dò tại Gran Sasso, Ý. Họ theo dấu 16111 hạt tử giống như ma trơi và đo lường bao lâu thì chúng hòan tất cuộc du hành. Sau 3 năm thí nghiệm và phân tích mảnh liệt, nhóm này báo cáo tháng 9 năm 2011 là các neutrino đã đến nơi một phần 17 triệu giây đồng hồ sớm hơn dự trù.

 Tình trạng trái ngược bé tí xíu của thí nghiệm gọi là Opera – Oscillation Project with Emusion t-racking apparatus( Dự án Dao động với Dụng Cụ rửa tách –t bằng nhủ tương) cho thấy những quan hệ mật thiết chao đảo. Tuồng như chỉ dẫn là các   neutrinos   đã du hành mau lẹ hơn ánh sáng , vi phạm những gì đã được xem lâu ngày   định luật vũ trụ bọc sắt , cứng rắn. Nếu neutrino làm được như vậy, thì lý thuyết tương đối Einstein, nền móng vật lý học cận đại có thể bị vỡ tan tành. Thời gian chạy lại ngược đường. Các thông điệp căn bản Neutrino có thể đến người nhận trước khi chúng được gửi đi.  Ảnh hưởng có thể đi trước nguyên nhân, có cơ làm nổ tan phuơng cách chúng ta suy nghĩ về vũ trụ .

Thành quả lạ lùng đến nổi các nhà vật lý học CERN khuyến khích các nhà khoa học khác tìm xem những sai lầm họa kiểu trong các thí nghiệm của CERN. Rất nhiều vị sốt sắng mau lẹ chịu làm ; thế nhưng nhà vật lý học và là phát ngôn viên của Opera, Antonio Ereditato, nói là nhiều chỉ trích thật là quá đơn giản. “ Chúng tôi không phải ngu si như vậy đâu, phải không ? Đó là những sai lầm  chúng tôi không phạm vào”. Tuy nhiên nhóm cũng nhận được vài ý kiến tốt đẹp theo lời Ereditato , nhưng không thấy súng ra khói . Ngay cả những nhà khoa học hòai nghi nhất công nhận là thí nghiệmđã thực thi và phân tích kỹ lưỡng. Mức tin cậy này đã khiến cho vài nhà vật lý học can đảm đối đầu một câu hỏi vừa chán ngấy vừa  điện giựt. Cái gì sẽ xảy ra, nếu các thành quả Opera đúng sự thật và neutrinos thật sự vuốt mủi chê Einstein ? Tương đối đã được thí nghiệm xác nhận giá trị nhiều lần suốt thế kỷ 20 và không có một nhà vật lý học đáng kính phục nào, đã muốn khai tử lý thuyết cả. Thay vào đó , khi các thành quả neutrino trổi dậy, các lý thuyết gia vội vàng đổ xô vào đề nghị phụ lục – addenda, kể cả những nhãn quan to lớn về các lực mới và chiều hướng mới, gọp thêm những khám phá Opera và cố giữ cho tòan vẹn lý thuyết tương đối, không khác chi mấy tương đối đã cố bổ sung cho mô hình  vật lý học của Isaac Newton, nhưng không làm mất giá trị mô hình Newton .

 Một trong những ý kiến kích thích là của Jarah Evlin, Emilio Ciuffoli và Xinmin Zhang Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc ở Bắc Bình, đã sử dụng một hiện tượng không giải thích để nói đến một hiện tượng khác. Năng lượng đen tối – dark energy là một lọai suy nghĩ bí hiểm đối kháng trọng lực – antigravity họat động ở kích thước vũ trụ, đẩy các thiên hà – galaxies ra xa và gây cho vũ trụ nới rộng càng mau lẹ thêm hơn bao giờ hết. Evlin và các đồng nghiệp đề nghị là năng lượng tối đen  thay đổi cư xử của mình, khi có sự hiện diện của những khối lượng to tát như Trái Đất.  Nó có thể đánh gục không gian – thời gian lại cùng nhau gần hành tinh, cho nên con đường  neutrinos trở thành hơi ngắn hơn , đích xác là 20m  ngắn hơn giá trị đo lường 730 354. 61 m . Evslin nói: Nó tạo ra một con đường tắt . Các neutrinos xem khỏang cách giữa CERN  và Gran Sasso như là ít hơn chúng ta đã đo. Nếu như hạt tử đi ngang qua một khỏang cách nhỏ hơn, ( theo viễn cảnh của neutrino ), trong một số lượng thời gian tương tự , tốc độ của nó sẽ rớt xuống dưới tốc độ ánh sáng, bảo tồn tương đối.

Nhà vật lý học hạt tử Argyris Nicolaidis Viện đại học Thessalonki, Hy Lap, gợi ý rằng các neutrinos có thể đi theo một con đường tắt khác, xuyên qua một chiều phụ thêm , che dấu. Vài dịch bản của lý thuyết sợi dây – string theory, một lý thuyết ôm đồm mọi lý thuyết vật lý hạt tử, gợi ý là vũ trụ 3 chiều của chúng ta có thể hiện diện trong khuôn khổ một tờ gọi là “ brane” . ( Bằng tương suy – analogy, hãy nghĩ tới vũ trụ như thể là một hình ảnh in trên một mảnh giấy lớn ).  Nay Brane  có thể sau đó chiếm một không gian  nhiều chiều hơn - cao hơn gọi là khối đống – bulk . Đa số các hạt tử trong vũ trụ chúng ta dính theo brane, nhưng các lý thuyết gia đã đề nghị là vài neutrinos đã dủ khả năng du hành qua khối đống. Nếu brane chúng ta được gấp xếp lại , thì xuyên qua các gấp xếp có thể cống hiến một nẻo đường ngắn hơn giữa hai điểm. Nicolaidis giải thích: làm một cuộc du ngọan qua khối đống, neutrinos không cần phải đi xa như vậy để đến Ý từ Thụy Sĩ. Ông nói: Điều này cho bạn một tốc độ hửu hiệu trông như vẽ mau lẹ hơn tốc độ ánh sáng.”

Cả hai lý thuyết này bảo tồn tương đối, và làm như thế lọai bỏ hầu hết khả năng là các neutrinos có thể lùi trở lại đúng lúc. Vì nghịch lý của du hành thời gian, đây là một tin tức tốt đẹp cho các nhà vật lý học, nhưng lại làm vỡ tim những ai hy vọng nhảy lọt vào DeLorean khi đi viếng thăm Miền Tây Xưa Cũ – Old West. Nicolaidis thêm : “ Bạn có thể gửi một thông điệp du hành mau lẹ hơn ánh sáng, nhưng không bao giờ bạn có thể gửi một thông điệp đến nơi trước khi gửi tới.”

 Trong khi các giải thích thấm qua, Ereditato nói là các đồng nghiệp của Opera đã lập lại những thí nghiệm của họ với một luồng neutrino khác, có cơ lọai ra hẳn mọi nguồn sai lầm tiềm thế. Các nhà vật lý học khác đang xem xét các thí nghiệm tiếp theo, hầu thử nghiệm lại giới hạn tốc độ vũ trụ.   Tuy nhiên muốn đạt một kết luận dứt khóat có thể cần nhiều năm nữa. Ed Kearns, một nhà vật lý học neutrino Viện Đại học Boston nói: “ sẽ có nhiều ý kiến dọc đường đi và những ý kiến đúng, đứng đắn sẽ nổi lên trên mặt, nếu chúng được thí nghiệm kiểm nhận. Kearns nghi ngờ rằng các thành quả của CERN  sẽ đứng vững  ở những thử nghiệm xa hơn, nhưng ông hy vọng là ông sai lầm. “ vì là một nhà khoa học, chúng tôi muốn phá vỡ một điều gì và khám phá những phương cách, con đường mới để giải thích vũ trụ , hơn là chỉ muốn  cố xác nhận mô hình- kiểu mẩu tiêu chuẩn mãi mãi lần này qua lần khác.”

                     

Phụ thêm:

 

Tại sao câu chuyện khoa học số 1 của năm 2011 sắp tàn lại là khám phá nhiều nhà khảo cứu nghĩ là sai lầm. Sau khi bàn cải sôi nổi, ban biên tập Nguyệt San Khám Phá  lại có 2 câu trả lời thay vì chỉ 1 câu . Trước hết, đó là một tính chất khác thường của chính ngay thí nghiệm. Bắn những neutrinos mờ mờ xuyên qua 454 dặm Anh ( hơn 767 km ) đá , rồi thu thập đo lường chính xác chúng ở cuối đường bên kia là một hòan tất kỷ thuật phi thường lịch sử , một thành tựu có thể lập ra vật lý học mới, ngay cả khi thí nghiệm mới này không đứng vững nổi. Thứ đến và quan trọng hơn là tính chất truyền cảm của tuyên bố. Đây cũng là một chứng cớ đáng tin cậy từ nhiều năm qua là những hiểu biết căn bản của chúng ta về không gian và thời gian cần sửa chửa lớn . Không một nhà vật lý học nào tin rằng tương đối đã có mọi câu trả lời và nhân lọai nay hiểu biết cần biết cách nào vũ trụ họat động. Ngày nào đó, vài thí nghiệm sẽ đưa tới  những cái nhìn nội tâm đã tránh né ngay chính Einstein. Nếu thí nghiệm neutrino không hòan tất được việc này, thì thí nghiệm cũng đã chỉ tay về hướng đó.

 

 Cội rễ của lý thuyết tương đối Einstein là một thí nghiệm suy tư đơn giản: Cái gì sẽ xảy ra khi ai đó du hành dọc theo bên cạnh một luồng ánh sáng.  Năm 1905, hình ảnh trí óc này dẫn thiên tài tóc rối bù xù tới tương đối đặc biệt, cho rằng các đinh luật vật lý học trông giống như nhau đối với mọi nhà quan sát. Nếu một người trên xe lữa du hành  theo tốc độ 70 dặm Anh ( trên 116 km ) một giờ ,  mở đèn pin trong khi bạn đồng hành ở mặt đất cũng làm như vậy, cả hai sẽ thấy luồng ánh sáng của mình di chuyễn một cách y hệt nhau  ở 186 282 dặm Anh ( trên 300 000 km )  một giây đồng hồ. Phần kỳ cục ở đây: nếu họ nhìn vào những luồng ánh sáng của mỗi người, họ vẫn còn đồng ý về tốc độ ánh sáng. Đối với người ở mặt đất, ánh sáng trên tàu không nhận thêm tốc độ 70 dặm Anh một giờ. Điểm tuồng như nghịch lý này dẫn Einstein đến kết luận là không gian và thời gian là những điều dễ bảo, trở nên méo mó ở tốc độ lớn và hòan tòan rơi rụng chia lìa ở tốc độ ánh sáng. Một chục năm sau, ông phát triễn lý thuyết tổng quát của tương đối, giải thích trọng lực theo từ ngữ về độ cong của không gian và thời gian. Nhiệm vụ đặc biệt của Einstein cho tốc độ ánh sáng, dưới chữ c, được vẽ ra ở các phương trình của ông ( hãy nghĩ đến E= mc² ). Sử dụng những phương trình này để mô tả neutrino chạy mau lẹ hơn ánh sáng, bạn đạt vô nghĩa lý – nonsense: Bất cứ điều gì   di chuyễn mau lẹ như thế sẽ có những khối lượng tưởng tượng và du hành trở lại đúng thời gian . Điều này giải thích tại sao Opera lại gây ra sóng gió, cải vả huyên náo . Theo nhà vật lý học ly thuyết Michio Kaku ở viện đại học The City New York, một điểm dữ liệu có   thể bác bỏ, phản chứng tòan thể lý thuyết. Cũng có thể phản chứng ngay cả Einstein nữa. Dầu sao , tương đối cũng đã được xác nhận hàng ngàn lần. Nó giúp cho các nhà thiên văn học đo lường các đặc tính các ngôi sao, các kỹ sư họa kiểu vệ tinh GPS, và các quốc gia chế tạo bom khinh khí - hydrogen bombs . Lý thuyết nào sẽ kế tiếp và rồi nó phải hội nhập mọi tương đối, trong khi phải làm cho phù hợp những thành quả có vẽ trái ngược nó. Giải quyết nghịch lý này chắc chắn sẽ cần đến một thiên tài chân thật khác !

 

2-      Các tế bào miễn nhiễm sửa đổi chận đứng HIV 

 

Tháng hai 2011, nhà virus học Jay Lalezari, Khảo cứu Lâm sàng Quest, báo cáo lần đầu tiên sử dụng kỷ thuật này trên người . Ông chửa trị chín đàn ông đã có HIV dương trong 20 năm hay hơn nữa, đang dùng phép chửa trị phối hợp kháng virus ngược – antiretroviral  và tiếp tục có số đếm tế bào tế bào CD4 thấp, dấu hiệu sự hiện diện liên tục của virus.   Hầu thực hiện phép chửa trị, ông phân chia các tế bào CD4   từ máu còn lại và làm biên tập nuclease ngón tay kẻm   ở la bô để lọai bỏ CCR5 . Rồi ông làm tăng trưởng thêm những tế bào này và vã đổ chúng vào lại thân thể. Ở 6 bệnh nhân ông báo cáo, 4 đạt kết quả gây ấn tượng. Ông nói: số CD4 đếm tăng thêm, tỉ số tế bào CD4 trên một lọai miễn nhiễm khác CD8 , thường đảo ngược một các bất bình thường ở HIV, trở lại bình thường. Các tế báo chống đối được HIV cũng di cư vào chất nhờn ở ruột, một vị trí quan trọng  cho virus.                               

 Một thử nghiệm tương tự tung ra ở viện đại học Pensylvannia, cũng cho hứa hẹn  ngang bằng như vậy. Ở ca này, 6 bệnh nhân ngưng chửa trị kháng virus ngược trong 12 tuần lễ, sau khi đổ nuclease ngón tay kẻm vào, đã làm thay đổi tế bào CD4. Không có thuốc ghì cương , thọat tiên HIV nhiều trở lại, nhưng sau đó mức độ chúng rơi xuống ở cả 6 bệnh nhân; ở một bệnh nhân, không còn dò ra được virus nữa vào cuối thời gian 12 tuần lễ, khi tái lập chửa trị chống virus ngược. Những nghiên cứu tương lai có thể liên can đến đổ vào một số tế bào sửa đổi cao hơn. Và trên một tiên tiến khác, nhà virus học Paula Cannon viện đại học Nam Ca Li – USC sử dụng nucleases ngón tay kẻm để tạo ra những tế bào gốc người thiếu CCR5. Cho đến nay, bà chỉ mới chửa trị chuột với những tế bào làm công nghệ - engineering cells, làm tăng thêm các tế bào miễn nhiễm kháng cự HIV. Thử nghiệm trên người sẽ tiếp theo .

 

 

Năm 2011, nhiệt tình về điện hạt nhân tại vài nước đã phát triễn tuồng như biến mất sau tai họa hạt nhân ở Nhật. Nhưng trong khi các quốc gia này cuộn mình lại từ năng lượng nguyên tử , những quốc gia khác lại cam kết làm một tương lai hạt nhân. Tai họa Fukushima được xem không phải là một cú thức tỉnh ( khỏi ) hạt nhân mà là một sự cố đường phân thủy gia tốc các thay đổi đang tiếp diễn .

 Tháng 3 năm 2011 vừa qua, sau trận động đất và sóng thần Sendai làm tàn tật nhà máy hạt nhân Nhật Fukushima Daiichi, cú sốc theo sau tai họa tuồng như đẩy lung lay nền móng ngành công nghệ điện nguyên tử thế giới. Tin tức cho biết nung chảy lõi và các giải tỏa phóng xạ thúc dục các chánh phủ bỏ đi các dự án hạt nhân, như thể là những vấn đề chính trị tranh luận vô ích. Tại Nhật, thủ tướng Naoto Kan tuyên bố ủng hộ bỏ dần phụ thuộc quốc gia vào điện nguyên tử và đề nghị đập vụn các dự án trù liệu điện hạt nhân, cung cấp 50% điện ở Nhật năm 2030 tăng lên từ con số 30% ở Nhật năm 2010.

Tại Hoa Kỳ, tài trợ 2 lò phản ứng mới ở bang Texas tan biến một tháng sau động đất Nhật. Đức Quốc và Thụy sĩ  lấy chứng cớ tai họa để tuyên bố    bỏ dần dần tòan thể khu vực hạt nhân các nước này và một trưng cầu dân ý ở Ý đại lợi ghì thắng các dự án thủ tướng Silvo Berlusconi làm sống lại điện nguyên tử ở Ý. Cảm giác là thời đại nguyên tử muốn chấm dứt !

 Tuy nhiên 10 tháng sau, tai họa Fukushima lại được xem là làm gia tốc thay đổi như đã nói trên. Tai họa làm phấn khởi ý niệm lìa xa khỏi điện hạt nhân, chẳng hạn ở Đức. Thế nhưng ở 50 quốc gia khác trên thế giới hiện đang chạy hay đang xây cất nhà máy điện hạt nhân, tai họa lại là một khích lệ dùng một thời gian chạy vài thử nghiệm căng thẳng và tái xét các sổ tay an tòan, trước khi tái xác định ủng hộ điện hạt nhân .

Danh sách này, lạ lùng thay, gồm cả Nhật nữa. Tháng 8 năm 2011, Naoto Kan từ chức và trong vòng một tháng tựu chức, tân thủ tướng Yoshihiko Noda, thề nguyền làm chạy lại các nhà máy Nhật, phần lớn hiện ngồi chơi, vào mùa hè năm 2012 . ( tuy rằng chống đối công chúng lan rộng có thể vĩnh viễn đóng cửa chúng ). Tuy nhiên Noda đã nói là sẽ không xây cất thêm nhà máy nào nữa cả và các nhà máy đang chạy sẽ dần dần hủy bỏ đi, sau khi chúng đến cuối đời sống chúng, một tiến trình có thể  kéo dài đến hàng chục năm.      

Ở Hoa Kỳ, Fukushima khơi động một duyệt xét 90 ngày của Ủy ban Điều hòa Hạt nhân - Nuclear Regulatory Commission, đến nay vẫn chưa làm bất cứ một thay đổi nào. Nhưng hai lò phản ứng Texas, cũng như nhiều dự án điện hạt nhân khác cư xử lộ liễu khiến gây chú ý, đã đến giai đoạn chiến đấu cuối cùng, lâu ngày trước cả sự cố Fukushima. Theo Ellen Vancko, một chuyên viên điện tiện ích của Hiệp hội các nhà khoa học Hoa kỳ liên hệ: “ thật sự , phục sinh hạt nhân đã bị rất nhiều lôi thôi trước tháng 3 năm 2011. Phí tổn xây cất leo thang, giá khí dầu thiên nhiên thấp, yêu cầu tiêu thụ năng lượng kém cõi, luật lệ khí hậu sụp đổ, có lẽ đã đặt giá cho carbon và làm cho điện nguyên tử có thể cạnh  tranh được, mọi thứ đều đã làm tổn thương những dự án này.

Ngay cả như vậy, Hoa Kỳ cũng đã đạt 20 % điện từ các lò phản ứng và thế giới còn lại vẫn không từ bỏ phân hạch đâu. Vancko ước lượng là Hoa Kỳ sẽ cọng thêm  4 lò nguyên tử mới trên số 104 lò hiện hửu trong vòng 10 năm tới và khảo cứu đang làm ra các lò môđun nhỏ - small modular reactors an tòan hơn, có khi gọi tên là lò hạt nhân vi tiểu - micronukes , có cơ đưa tới một kiểu mẩu hoàn tòan mới cho ngành công nghệ hạt nhân. Trung Quốc dự tính xây cất thêm 50- 60 nhà máy điện hạt nhân vào năm 2020. Ấn Độ cho biết là sẽ đầu tư 100 tỉ đô la Mỹ vào điện hạt nhân đến năm 2030. Thái Lan,Việt Nam ( bao nhiều nhà máy lớn  đã ký kết và bao nhiêu nhà máy lò hạt nhân vi tiểu, sau 2 nhà máy Ninh Thuận ?), Inđô nêxia, Hàn Quốc ( Nam Hàn ) và một tá quốc gia khác đang tiến tới thiết lập nhà máy mới. Và Fukushima thì sao ? Nó vẫn còn là trung tâm của thế giới ma trơi, khi thế hệ kế tiếp nhà máy điện hạt nhân rao bán trên đường dây trực tiếp – online . 

 

 

Ngày 29 tháng 9 năm 2011, những ngọn lữa của hỏa tiễn Trường Chinh- Long March 2FT-1 làm sáng rực bầu trờ đêm Sa Mạc Gobi, khi Trung Quốc phóng lên la bô không gian -1 Thiên Cung – Tiangong -1 bước đầu tiên tiến tới xây cất và dàn trải một trạm không gian trên quỹ đạo người điều khiễn,  vào năm 2020. Năm 2020 cũng là năm Trạm Không Gian Quốc Tế - International Space Station sẽ nghĩ hưu vã sẽ đẩy đi thành một đường lữa sáng rực ở Thái Bình Dương. Nếu mọi điều tiến hành theo qui họach, Trung Quốc sẽ là nước điều hành một trạm không gian duy nhất trên thế giới.

Quyết định của Trung quốc xây cất riêng một trạm không gian cho mình, một phần cũng tại vì Hoa Kỳ từ chối không cho Trung Quốc tham dự vào Trạm Không Gian Quốc Tế- thoạt tiên vì các chức quyền Hoa Kỳ cảm nghĩ rằng Trung Quốc không góp phần gì nhiều và sau đó vì lo ngại Trung Quốc quan tâm đến ứng dụng quân sự trên không gian. Phóng Thiên Cung -1 đánh dấu một cột mốc chánh về tham vọng lớn lao của Trung Quốc trong chương trình   không gian người điều khiển, đã khởi sự từ năm 1992. Trung Quốc đưa người lên không gian lần đầu tiên năm 2003 và thực hiện   đi bộ - walk trên không gian lân đầu tiên năm 2008, năm năm sau. Năm 2010, Trung Quốc phóng một  sứ mệnh không người điều khiển vào quỹ đạo và làm đồ bản mặt trăng có thể là một tiền thể cho sứ mệnh lên cung trăng có người lái.

 Trung Quốc dự tính sử dụng Thiên Cung -1( Tiang Gong - heavenly palace ) để thi hành các thí nghiệm khoa học và thực tập cho”tàu vào cảng “ trên không gian, một kỹ năng khéo léo cần thiết hầu ráp các bộ phận trạm không gian ở quỹ đạo. Một chuyến “tàu vào cảng – docking” đầu tiên đã  thành công tháng 11 năm 2011. Nó cũng sẽ được dùng làm bảng yết thị trên trời, theo lời Joan Johnson- Freese, một giáo sư Trường Đại học Hải Quân Hoa Kỳ và là một chuyên viên về chương trình không gian Trung Quốc. Bà nói: “ Đây là một quảng cáo kinh tế lớn cho Trung Quốc. Nếu họ làm được kỷ thuật không gian , thì họ cũng làm được các hàng hóa cao kỹ!

 

 

Khi hai lọai vi trùng chuyễn sang thế khác trong dĩa Petri, vi khuẩn ruột  gần như hòan tòan ngăn ngừa Plasmodium tăng trưởng. Muổi nào hút vừa cả hai vi khuẩn và ký sinh không còn khả năng truyền sốt rét nữa . Dimopoulos tìm thấy là vi khuẩn giải tỏa một suối chảy mạnh các phân tử oxygen không vững bền, ức chế phát triễn Plasmodium. Những phân tử này, theo ông tin tưởng, hoặc là các sản phẩm phế thải thiên nhiên, hoặc là những võ khí hóa học thuờng dùng chống lại các vi khuẩn đối thủ. Sư kiện chúng giết chết plasmodium là một tai nạn    đáng mừng và đây là một tai nạn Dimopoulos muốn khai thác. Ông nói: “ Ý kiến là cho muổi ngòai đồng ăn theo một mật hoa – nectar nhân tạo cùng vi khuẩn. Tương tự một lọai bổ sung tiền sự sống- probiotic cho muổi.

Muổi cần ăn tiêu hóa một số lượng nhỏ vi khuẩn Enterobacteria để trở nên đối kháng sốt rét, cho nên   tiền sự sống - probiotic có cơ khuếch trương tiềm thế theo khối lượng lớn. Sử dụng chiến lược suốt thế giới nhiệt đới, vi khuẩn có cơ trở thành một dụng cụ thực tiễn cho công cuộc chiến đấu chống sốt rét, giúp muổi ngưng làm lan tràn bệnh cho 250 triệu người trên khắp thế giới hiện mắc bệnh mỗi năm .

 

Phân II : Từ 6 đến 10 .            

 

 

Ở Cơ sở Đập vỡ Nguyên tử - Atom Smasher, tại Long Island- New York , Vàng kim đập vỡ nhân xô đẩy đụng nhau ở gần tốc độ ánh sáng, giải tỏa ra một phông ten chất liệu và đối kháng chất liệu, có những khối lượng – mass y hệt nhau nhưng đặc tính ngược nhau. Bên trong tình trạng vô cùng rối lọan này, nay các nhà vật lý học đã tìm ra 18 hạt tử của đối kháng antihelium – 4:   chất liệu đối kháng sinh đôi của helium và một mảnh   chất liệu đối kháng nặng nhất chưa bao giờ tạo ra cả .

Hạt tử cành nặng, nó càng khó thành hình. Muốn tạo ra helium – 4, hai đối kháng proton- anti proton và   hai đối kháng neutron – antineutrons phải đến với nhau ngay tức thì, cơ hội chỉ xảy ra một lần trong 28 tỉ lần. Sự hiếm hoi của đối kháng helium -4 sánh đúng y như tiên liệu , một xác nhận uy vũ của lý thuyết hạt tử. Thành quả cũng giúp qui định tại sao vũ trụ lại thiên hướng chống chất liệu đối kháng. “ Tiếng Nổ Vang- Big Bang” phải sản xuất   quarks và đối kháng quarks – antiquarks số đếm bằng nhau , nhưng chúng ta lại chỉ thấy riêng chỉ có chất liệu quanh chúng ta mà thôi , theo lời của nhà vật lý học Steven Vigdor ở Máy Đụng Độ - Collider Ion Nặng Tương Đối – Relativistic Heavy, nơi  đã tạo ra helium đối kháng.

Có lẽ đa số chất liệu và đối kháng chất liệu tự hủy bỏ lấy nhau, chỉ để lại một mất cân bằng chất liệu nho nhỏ. Tuy nhiên , nếu những bọc chất liệu đối kháng vẫn còn lẫn vẫn trong không gian sâu xa, điều này tiết lộ rất nhiều về chuyện gì đã xảy ra vào thời kỳ sớm sủa xa xưa. Một máy dò trên quỷ đạo – orbiting detector tên gọi là Quang phổ kế Từ tính Alpha- Alpha Mangetic Spectrometer đang làm cuộc săn đuổi. Vì chưng helium đối kháng thành hình hiếm hoi như thế , như  nay chúng ta biết rỏ, bất cứ những hạt tử như thế lộ diện ra, sẽ phần lớn là của thừa- còn sót lại của Tiếng Nổ Vang ,                  

 

Kỷ thuật khoan dầu tên gọi là Phân xẽ chạy bằng sức nước – hydraulic fracturing hay fracking ,năm 2010, đã bị tấn công thêm: Phân xẽ - Fracking giúp khai thác nhữngg dự trử lớn lao nội địa khí dầu thiên nhiên ít carbon. Nhưng tiến trình sử dụng – dùng cát, hóa chất và hàng triệu ga lông ( gan 4 lít )  để giải tỏa khí dầu tự do bị sập bẩy bên trong đá cứng- đã tạo ra những câu hỏi môi sinh nẩy lữa. Những chứng cớ mới tăng cường các mối lo ngại này. Uống nước mẩu từ 68 giếng ở bang Pennsylvania và New York – Hoa Kỳ ( ở hai vùng vỏ sò – shale areas Marcellus và Utica ) dã bị ô nhiễm vì quá thải methane , theo một báo cáo đăng tải tháng năm 2011 ở Tường trình viện Hàn Lâm Khoa học Quốc gia, Hoa Kỳ. Nghiên cứu do nhà khoa học môi sinh Robert Jackson, viện đại học Duke, dẫn đạo lần đầu tiên tìm thấy liên kết quyết định giữa phân xẽ và ô nhiễm nước ngầm dưới đất. Giếng càng gần các vị trí khoan khí dầu, các nồng lượng methane càng cao, vài nước giếng đã trên mức gây báo động cho Bộ Nội Vụ Hoa Kỳ. Những thử nghiệm tiếp theo trên thêm hơn 100 giếng khác xác nhận khám phá, theo lời Jackson, Ông đã nghĩ rằng can phạm có thể là các xây cất lầm lỗi các giếng khoan. Phụ họa thêm lo ngại là tiết lộ đầu năm 2011 của các báo cáo Cơ quan Bảo vệ Môi Sinh Hoa Kỳ - EPA chỉ dẫn là nước phế thải phân xẽ quá phóng xạ để có thể đưa vào các nhà máy trị liệu nước một cách an tòan. Lần lượt, các nhà làm luật đẩy mạnh thêm giám sát. Năm ngóai, Pennsylviana đề nghi tăng gấp đôi phạt vạ vi phạm an tòan ở các vị trí khoan,và New York tái lập cấm tạm thời khoan dầu ở trong bang. Cuối năm 2010, EPA đóng cửa họat động khoan ở Texas  vì nước uống nhiễm màu và EPA cũng đẩy mạnh các biện pháp chống phát thải ra không khí tại vị trú khoan. Jackson nói : Thông điệp là chúng ta cần khí dầu , nhưng chúng ta phải chích triết khí dầu theo một phương cách lưu tâm đáng các hậu quả môi sinh .   

 

 

Bạn có thể gọi chúng là các dây bện xe mới trên cưa cũ, “bạn là những cái gì bạn ăn” . Tháng 9 năm 2011, một nhóm Tàu báo cáo là những mảnh vật liệu di truyền tên gọi là RNA vi tiểu – microRNA tìm cách đi vào dòng máu con người từ rau đậu. Còn đáng ngạc nhiên hơn nữa là những miếng nhỏ xíu hệ gen cây cối này,   lại có thể có những ảnh hưởng đến sức khỏe, gợi ý rằng vài phân tử sinh học này có thể vẫn còn họat động, ngay cả sau khi tiêu hóa. RNAvi tiểu sinh quán từ con người lần đầu tiên đã được xác nhận trong máu cách đây 3 năm . Tuồng như chúng giúp điều hòa gen họat động . Nhưng nhà hóa sinh học Chen-Yu Zhang -Trần Nghị Giang ( ? ) Viện đại học Nam Kinh ( Nan jing ) – Trung Quốc nghi ngờ rằng các RNA vi tiểu ngọai quốc cũng có thể hiện diện. Zhang nói; “ tôi có ý nghĩ điên rồ là cứu xét liệu xem có những phân tử không phải của con người không ?” . Ông và nhóm ông thử nghiệm hàng trăm thiện nguyện và tìm thấy chừng 50 lọai RNA vi tiểu cây cối khác biệt nhau trên các mẩu máu họ . Các nhà khoa học lưu ý tới   một phân tử này tên là MIR168a, rất   phong phú trên lúa gạo và đóng một vai trò trong phát triễn thực vật, cặp đôi cùng một mảnh RNA con người , giúp lấy đi cholesterol “xấu” LDL ra khỏi dòng máu. Các thử nghiệm tiếp theo trên các nuôi cấy tế bào người xác định là MIR168a , can thiệp vào sản xuất protein   làm sạch cholesterol . Và một thí nghiệm trên chuột trình bày là LDL cholesterol dính vào máu lâu hơn ở các động vật đã ăn lúa gạo thay vì không ăn.  Vài RNA vi tiểu thực vật có thể có những ảnh hưởng ích lợi, tỉ như bổ sung họat động của sinh tố , theo lời Zhang. Những thành quả sơ khởi các nghiên cứu trên chuột của ông trình bày là có một lọai cỏ cây dùng trong thuốc Bắc Trung Hoa , cung cấp RNA vi tiểu chống được virus cúm – flu virus trong buồng phổi .                            

 

 

Tại các nước như Việt Nam, Brasil ( Ba Tây ), Thái Lan bệnh sốt xuất huyết là đặc hửu địa phương . Trên thế giới bệnh sốt xuất huyết làm 100 triệu người đau bệnh mỗi năm. Muỗi Aedes aegypti là côn trùng – sâu bọ chánh mang virus Dengue  gây bệnh . Một nhóm nhà khoa học Úc Châu   đã sử dụng kim thật mỏng thín tiêm vào phôi- embryo  muổi Aedes aegypti với vi khuẩn Wolbachia, một lọai vi trùng vô hại hiện diện trong 70% mọi sâu bọ lòai này. Các nhà khoa học không biết rỏ chắc chắn là vì sao vi khuẩn lại làm cho muổi ngưng truyền virus dengue. Vài nhà khảo cứu đưa ra giả thuyết là nó đã làm mồi cho hệ thống miễn nhiễm của muổi chống lại virus dengue và các xâm lăng khác. Theo Ary Hoffmann , nhà sinh học tiến trào Viện Đại học Melbourne một chuyên viên Wolbachia , thành viên của nhóm khảo cứu, thì “ các vi khuẩn này có thể tồn tại trong côn trùng để bảo vệ chúng chống lại các virus.” Tháng giêng 2011, các nhà khảo cứu đã thực hiện một thử nghiệm ngoài đồng xét xem chiến lược ra sao. Gần 300 000 muổi sửa đổi được phóng thích ở hai thị trấn Bắc Úc Châu xem thử chúng có truyền được vi khuẩn không, khi chúng giao cấu với các muổi đối gía hoang dã. Ít hơn hai tháng sau, Wolbachia lây nhiễm gần 100% cộng đồng muổi và 80 % các cộng đồng côn trùng khác . Ở thử nghiệm trong la bô, các muổi sửa đổi không truyền nổi dengue . Như vậy đây là một phương cách khác hẳn việc phun thuốc diệt sâu bọ tràn lan khắp nơi và xài hàng triệu đô la Mỹ hầu tạo một vaccine – thuốc chủng hửu hiệu chống sốt xuất huyết hiện nay.

 

 

Chúng ta đã nói đến khoa học kỹ thuật khóat áo chòang tàng hình cho võ khí mới. Nay nói thêm về câu chuyện các kỷ sư đã tìm ra cách  cấp vốn cho những vật liệu thông thường có được những cấu tạo vi tiểu – microstructures rối rắm, tạo ra vật liệu mêta có thể bẻ cong ánh sáng quanh những vật thể nhỏ và làm vật thể tàng hình, không nhìn thấy được nữa. Nhưng vật liệu mêta bẻ cong ánh sáng quá yếu ớt để che dấu những vật thể  lớn hơn . Ngay cả nhưng vật thể nhỏ như đồng xu Mỹ cũng không thể khóat choàng tàng hình, mãi cho đến khi hai khám phá lớn tiên tiến xảy ra năm ngóai. Tháng giêng 2011, vài nhóm độc lập ở viện MIT và viện đại học Birmingham trình bày cách nào dùng calcite ( một tinh thể thông thường ) làm cho những vật thể kích thước găm giấy- paperclip biến mất tiêu. Cuối năm, nhà vật lý học quang học Bumki Min Viện Tiên tiến Khoa học và Kỷ thuật Cao Ly - Triều Tiên,  tìm ra một ý kiến khác bẻ cong ánh sáng, sau khi đọc về linh kiện khóat choàng của viện đại học Duke , gồm các tế bào plastic rộng 2 milimét. Khi lỗ trống giữa các thành phần đồng – copper components bên trong các tế bào hẹp lại, sức bẻ cong ánh sáng của chúng tăng thêm. Bằng cách giảm bớt lỗ trống cho thành ít hơn 3 micron , nghĩa là bề rộng của một sợi tơ nhện, Min đã có thể bẻ cong ánh sáng đúng theo độ góc, giúp nó ôm chòang quanh vật thể chỉnh tề hơn . Việt Nam trước đây đã nghiên cứu nhiều vật liệu composites, nay đã có viện đai học Bắc – Trung- Nam nào nghiên cứu vật liệu mêta chưa ?