Lên mạng ngày 12/9/2010
Vài bộ mặt kỷ thuật thay đổi hàng ngày ở Hoa Kỳ từ 30 năm nay, có lẽ nên biết qua
G S Tôn Thất Trình
Sau đây là quan điểm chiếu theo Harry McKraken, chủ nhân trang web cá nhân , tổng biên tập viên của Thế giới PC World .
1- Tồn trữ - Storage .
Năm 1980 ngay cá một máy computer cá nhân uy vũ tỉ như máy Apple II Pluc cũng không có gắn ổ cứng - hard drive. Một kiểu ổ cứng 5 megabytes giá đến 1500 đô la Mỹ , đắt hơn chính máy computer nữa . Thay vì ổ cứng , hệ thống tồn trữ đại trà của Apple , lúc đó là đĩa mềm - floppy disk , giá 495 đô la mỗi cái, chứa được 140 kilobytes dữ liệu. (nếu bạn là tay chịu chi, xài tiền ) bạn có thể mua một cặp đôi đĩa mềm. Trong thập niên 1980 ổ cứng đã rẽ tiền hơn , tốt hơn , thế những đĩa mềm vẫn phồn thịnh. Chỉ khi ổ cứng thô thiễn - USM thumb drives , rẽ tiền , bền lâu , dày dặc - compact xuất hiện năm 2000 các đĩa mềm mới nhỏ lại hẳn đi thành những dịch bản vỏ dày chừng 9 cm ( 3.5 ngón - inches Anh ) trong có vẽ cỗ lỗ xĩ . Ngày nay bạn có thể mua được, giá 50 đô la Mỹ, một gói đĩa mềm 10 dĩa mua năm 1980, một ổ cứng thô thiễn 32 gigabytes , tương đương với một lô đĩa mềm xếp cao hơn cả Cầu Cổng Vàng Kim -Golden Gate Bridge Cựu Kim Sơn.
2- Điện Thoại tế bào:
Năm 1980 , Tokyo là thành phố duy nhất có dịch vụ thương mãi điện thoại tế bào và đó không phải là vấn đề chính yếu , vì rằng năm đó chưa có điện thoại di động chứa đựng riêng rẽ. Những điện thoại kiểu này đến năm 1983 với kiểu DynaTAC8000X của hảng Motorola, căn cứ trên kỷ thuật công ty trình diễn đầu tiên năm 1973. Kiểu này trông tựa một viên gạch, giá 3 995 đô la, nặng hơn nữa cân Anh rưỡi và chạy hết pin - bình điện sau một giờ đồng hồ. Những đặc điểm này không ngăn cản điện thoại trở ngay thành một tượng trưng sang trọng. Điều đáng ngạc nhiên nhất về loại điện thoại tế bào thần tượng nhất năm 2010, là điện thoại iPhone 4 không dính dáng gì tới điện thoại cả thảy . Đây chính là mọi đặc điểm chất chồng ở dạng bỏ túi được của Apple, chỉ có sức nặng khoảng 1/6 của DynaTAC. Trong số những kỷ xảo thập niên 1980 bị thay thế, có thể kể ra một Polaroid - phim mỏng cho dương bản ngay, một Handy Cam- máy chụp hình khéo tay , một Walkman , một Watchman , một Atari 2600 và một Sharp Wizard . Điện thoại iPhone 4 cũng là một máy computer uy vũ, gói nhiều bộ nhớ hơn cả mọi máy computers Apple II trên thế giới bán năm 1980. Nhắc lại các điện thoại thông minh - smart phones phổ thông năm 2010 ở Hoa Kỳ là hệ thống hoạt động Android của Google, iPhone của Apple, Blackberry của Research in Motion- RIM và Windows phones của Microsoft. Theo hảng khảo cứu Gartner Inc. cuối năm nay, mức bán của Android sẽ là 17.7% tổng số ở Hoa Kỳ , so vói 3.9 % năm 2009 . Mỗi ngày có 200 000 máy Android hoạt động. Các hảng chế tạo điện thoại thông minh như Samsung , Sony Rricsson , LG, và Motorola dự tính cung cấp ngân sách cho điện thoại Andtroid , nên hệ thống Google sẽ tăng gấp đôi phần thị trường toàn cầu vào năm 2014 : Android và hệ thống hoạt động Symbian của Nokia sẽ chiếm mỗi hệ thống 30 % thị trường điện thoại thông minh thế giới, hệ thống iOS của Apple đứng hạng 3 với 15 % thị trường và RIM hạng tư với 12 % .
3- Xe hơi
Cách đây 30 năm trong khủng hoảng Iran bắt con tin Mỹ , giá dầu xăng tăng khủng khiếp đến 1 đô la Mỹ một ga lông 4 lít. Hảng Ford phản ứng tung ra kiểu xe hơi Mercury Antser ở Triễn lãm Xe hơi Chicago năm 1980. Quan niệm xe góc cạnh chứa nhiều kỷ thuật ra vẽ cận đại : bộ truyền động lai diện/ xăng- hybrid electric/gas power train chạy cả 4 bánh , một máy computer trên xe trưng bày kỷ thuật số cho mọi điều từ máy đo tốc độ đến rađiô cà các bản đồ điện tử giúp vựợt qua tắt nghẽn giao thông. Kiễu Antser chưa bao giờ bán ra được , nhưng nhiều quan niệm cự phách trong đó, nay đã thành thực tế. Sau một quay ngoặc lâu dài xăng rất rẽ, nay kinh tế xăng đã có mốt- thời trang mới , dẫn đến một con cháu tinh thần của kiểu Antser : đó là kiểu Karma do hảng vừa thành lập Xe hơi Fisker Nam Ca Li, phát triễn. Xe xêđăng - sedan thể thao bất ngờ là một trong các xe hơi lai cắm điện đầu tiên, có khả năng chỉ chạy bằng bình điện nhưng chạy mạnh hơn nếu thêm xăng, và một pannen mặt trời đặt trên mái xe tùy lựa chọn . Sau nhiều trì hoãn , Karma sẽ được sản xuất tháng 2 năm 2011, giá khoảng 90 000 đô la Mỹ .
4 - Các dụng cụ mổ xẽ
Đa số dụng cụ mổ xẽ then chốt năm 1980 là những dịch bản cổ điển rất tinh vi, hiện diện đã mấy chục năm rồi, có khi cả nhiều thế kỷ ,tỉ như dao mổ- scalpel và kẹp - cặp thai- forceps . Nếu có gì rắc rối và chính bạn là bệnh nhân đang ở dưới dao, bạn hy vọng là đang được một nhà giải phẩu - mổ xẽ biết dùng khéo léo những dụng cụ này . Cuối thập niên 1980, công trình chế tạo của SRI International về rôbôts bắt đầu . Mục đích : làm cho mổ xẽ ít xâm chiếm hơn , bằng cách giúp cho các nhà giải phẩu có “ tay ” khéo léo hơn và nhiều hơn . Khảo cứu SRI được thương mãi hóa dưới tên là Hệ thống Giải Phẩu da Vinci Trực Giác - Intuitive Surgical’s da Vinci Surgical System, được FDA chấp nhận năm 2000 . Dịch bản cuối cùng là linh kiện giá 1.5 triệu đô la , giúp cho các bác sĩ làm việc vẫn ngồi trên ghế , nhìn vào hình ảnh 3-D phóng đại thể thức họ đang thực hiện và thao tác hết sức chính xác đến 4 cánh tay robot ; một cánh tay có một máy chụp hình nội soi và 3 cánh tay cầm những dụng cụ đặc biệt mổ xẽ. ( vài điều không bao giờ thay đổi : những dụng cụ đã có gồm luôn cả dao mổ và kẹp- cặp thai).
( Irvine , Nam Ca Li ngày 11 tháng 9 năm 2010 )
Trở lại Trang Khoa Học
