Lên mạng ngày 1/9/2010
CÁI BENG CHƯA CÁI THÙNG
Kính nhớ đến thầy Phan Lương Báu
Thầy Phan Lương Báu
Trong các “sư phụ” giám khảo trong giờ thi vấn đáp, thì thầy Báu là vua về các con số. Trong kỳ thi bán niên Huấn Sự cuối năm 1964 thầy hỏi tôi:
- Em cho biết trong 1 ha dâu trồng cần bao nhiêu hom?
Ối giời ơi! Trong lòng mình đang nhớ giống tầm mới, năng suất cao, chế độ cho ăn, bệnh của tầm… ai thèm để ý số đó. Tôi đã “bí” rồi, nên cố vớt vát:
- Thưa thầy! Hàng cách hàng 0,7m, cây cách cây 0,5m.
Thầy “cười mím chi” nhấn từng tiếng:
- “Bao nhiêu hom?”
Tôi “bí thù lù” nên “vớt phao”:
- Thưa thầy khoảng cách đó là trồng ở đất màu trung bình, nếu trồng ở vùng đất phù sa như Tân Châu thì khoảng cách xa hơn”.
Thầy cười khà khà! Khoát tay bảo:
- Em về chỗ.
***
Thế rồi năm 1965 mãn khóa Huấn Sự thực tập xong 3 địa điểm về nạp phúc trình và luận án được duyệt bước một xong. Đến vấn đáp rất nghiêm túc với 3 thầy giám khảo (có thầy Trần Đăng Hồng) về kiến thức tổng quát.
Khi đến lượt tôi gặp thầy Phan Lương Báu hỏi:
- Tổ em đi Đà Lạt vui không? Trời lạnh không? Nghe kể rằng 3 em lên đó bắt được cọp phải không?
- Dạ thưa thầy Đà Lạt trời lạnh lắm! Nhưng đẹp, có mưa phùn và sương mù lãng đãng rơi, núi đồi chập chùng, thông reo vi vu, thác nước thơ mộng, hồ Than Thở tĩnh lặng, có sự tích mối tình Lê Thị Thảo huyền thoại buồn ghê lắm. Ngôi chợ Đà Lạt có lối kiến trúc rất đặc biệt là nhà lòng chợ nằm sâu sau 2 dãi đồi hình móng ngựa… thưa thầy chúng em đã bắt được một con cọp sống ở rừng thông Đà Lạt… và rồi chúng em nhớ trường, thầy, cô và bè bạn nên không vui trọn vẹn…
Khiến cả ba sư phụ cười vang, thầy Báu liền tiếp:
- Thôi thôi! Được rồi đắc nhân tâm lắm! Cám ơn em! Bây giờ chúng ta đi vào đề. Em thực tập ở trung tâm Rau Hoa, em có thấy tỏi được trồng ở vùng đó không?
- Thưa thầy! Ở trung tâm tỏi được trồng ít để thí nghiệm, còn ngoài đồng ruộng thì nhiều lắm.
- Em cho biết khoảng cách trồng cây tỏi?
Chua mẹt ơi! Mình học nào là giống cà chua Manila cơm dầy ít hạt trồng nghịch mùa, củ cải trắng ngọt 0.5kg/1củ, giống khoai tây mới cao năng suất, nho Đài Loan, nhiều loài hoa lạ… Kỷ thuật dùng nhà lưới, tưới tiêu kiểu Đài Loan… nghe thông reo suối chảy nào ai để ý tới tỏi để làm gì!
- Thưa thầy, tỏi trồng khít thì năng suất cao trồng thưa thì năng suất thấp.
- Em cho biết khoảng cách?
- Thưa thầy, khoảng cách ngắn năng suất cao nhưng giá thành thấp vì tép nhỏ, khoảng cách thưa năng suất thấp, tép lớn được ưa chuộng nên có giá trị kinh tế cao.
Ba thầy giám khảo đều mỉm cười, thầy Báu chỉnh chạc:
- Em được cái beng, chưa được cái thùng.
***
Kết quả tốt nghiệp Huấn Sự Nông Chính năm đó 1965, tôi đậu hạng nhì sau Nguyễn Thị Lẹ, chị Lẹ có dáng người mảnh mai như cây tre liểu mà học quá giỏi, chị hiện đang ở Sài Thành. Khi vào thực tế sau khi tốt nghiệp tôi mới hiểu ra rằng quý thầy NLSCT của mình có chủ trương đào tạo xa rộng thực tiễn cho học trò. Không phải thầy định kiểm những con số “nhí” đó đâu. Lúc nào quý thầy cũng đo lường kiến thức tổng quát cho học trò của mình làm hành trang cơ bản để vững tay nghề khi vào thực tế.
Cụ thể tôi chỉ được “cái beng, chưa cái thùng” nhưng kết quả tốt nghiệp tôi được hạng cao. Mặc dầu gần nửa thế kỷ trôi qua nhưng trong lòng luôn luôn ghi nhớ công ơn của quý thầy cô đã chấp cho mình đôi cánh rộng vào đời.
Ngô V Chúc NLSCT 63-65 Chợ Lách Bến Tre 28/06/2010
